Alkali Beslenme Önerileri

Alkali beslenme önerileri ve alkali su nasıl yapılır? Yeni güne şükür ile uyanıp besmele ile su içtiğinizde farkında olmadan vücudunuzdaki fazla asidi bertaraf ettiğinizi biliyor musunuz?

Tersi bir durumda yani yeni güne merhaba bile demeye üşenen, güne fesatlık, kıskançlık, hasetlik gibi olumsuz duygularla başlayanların ve bir de bunun üzerine kahvaltısında hamur, ekmek, portakal suyu, açma ve poğaça gibi yiyecekleri tüketenlerin asit dengesinin bozulduğunu ve bunun en az 100 çeşit hastalığa davetiye çıkardığını duydunuz mu?

Hayatın en önemli konusu sağlıktır. Dünya Sağlık Örgütü’ne göre sağlık; fiziksel, ruhsal ve sosyal açıdan uyumlu ve dengeli olma durumudur. Bunu sağlayan en önemli faktör beslenmenin de ötesinde sağlıklı beslenme olarak ifade edilebilir.

Spesifik olarak ifade etmek gerekirse bu yazıda öncelikle asidoz ve alkali beslenme nedir gibi temel tanımlara yer verilecek sonrasında ise alkali besinler tablosu listelenecektir. Ayrıca bu makaleyi okuyanlara sağlıklı olmak, formda kalmak ya da sağlıklı kilo vermek için en etkili alkali yaklaşımlar sunulacaktır.

Alkali Beslenme İle İlgili Kavramlar

Alkali beslenme nedir sorusunun cevabının daha iyi anlaşılması açısından bu bölümde öncelikle asidoz, asit, inorganik asit, organik asit, alkali ya da baz kavramlarının tanımlarına yer verilecektir. Bunları okumak sıkıcı gelebilir ancak konunun anlaşılması açısından bilinmesi faydalı olacaktır.

Asit Nedir?

Suda çözündüğünde hidrojen iyonu veren ve mavi turnusol kâğıdını kırmızıya çeviren bileşiklerdir. Yediğimiz yiyecekler belirli oranlarda asit içerir. Bazıları çok zararlı ve aşındırıcı özelliktedir. Organik ve inorganik olarak sınıflandırılabilir.
pH değerleri 0 ile 7 arasında olan maddeler asidik olarak tanımlanabilir.

Organik Asit Nedir?

Çoğu zararsız olan organik asitler bitkiler ve hayvanlar tarafından üretilir. İnsan vücudunda sağlığı olumsuz etkilemez. Limondaki sitrik asit, yoğurttaki laktik asit, elmadaki malik asit, zeytin yağındaki oleik asit ve sirkedeki asetik asit örnek verilebilir.

İnorganik Asit Nedir?

Genelikle metal olmayan maddelerden yapılan inorganik asitler zarar verici ve aşındırıcı asitlerdir. Vücut için sağlığı olumsuz etkiler. Şekerli içeceklerdeki fosforik asit, işlenmiş etlerde bozulmaları önleyici madde olarak kullanılan nitrik asit örnek verilebilir.

Baz ve Alkali Nedir?

Suda çözündüğünde hidroksit piyonu veren kırmızı turnusol kağıdını maviye çeviren bileşiklerdir.

• pH değeri 7 ile 14 arasında olan maddeler ise bazik ya da alkali olarak isimlendirilebilir. Bu değer tam 7 ise bu madde nötrdür yani ne asidik ne de baziktir.

Vücuttaki Asit Baz Dengesi

Vücudun bir pH dengesi vardır. Dolaşımı sağlayan ve her hücreye ulaşabilen kanın aşırı asidik ya da aşırı bazik olması durumunda birçok hayati fonksiyon olumsuz yönde etkilenir.

• Sağlıklı bir insanda pH değeri 7.35 ile 7.45 arasındadır. İşte bu denge bozulduğunda çeşitli hastalıklar kapınızı çalar durur. Birçok hastalığın en önemli sebebi vücutta biriken asitlerdir.

Asidoz ve Alkaloz Nedir?

Sağlığı ciddi şekilde tehdit eden kan pH değerinin 7.35’ten daha düşük bir değerde olmasıdır. Bu durumun birçok olumsuz etkileri vardır.

Amerikan Klinik Kimya Birliği kan pH değeri 7,35 ve altı durumları asidoz olarak tanımlamaktadır. Eğer kan pH değeri 7.45 üzerine çıkarsa bu durum da alkaloz olarak ifade edilir.

Asidozun solunum ve metabolik olmak üzere iki ana nedeni vardır. Solunum açısından aşırı alkol tüketimi, astım, aşırı şişmanlık, göğüs kaslarının güçsüz olması ve göğüs kafesi deformiteleri vücuttan karbondioksitin atılımını yavaşlatır. Bu durumda kan pH’ı yükselir.

Metabolik açıdan asidozun nedenleri ise insülin yetersizliği, sodyum bikarbonat kaybı, aşırı laktik asidi oluşmasına neden olan sürekli alkol kullanımı, kan şekeri düşüklüğü, karaciğer yetmezliği ve kanser gibi durumlar da asidoza neden olabilir.

Alkali Beslenme Nedir?

Alkali beslenme, vücuttaki asit – baz dengesinin normal sınırlar içinde kalmasını sağlayan bir beslenme biçimidir.  Başka bir ifade ile, kan pH değerinin  7.35 ile 7.45 arasında olmasını sağlayabilecek beslenme programları hazırlama ve bu programları uygulama sanatıdır.

Yediğimiz yiyeceklerin bir kısmı kan pH değerini azaltarak asidoza neden olabilirken, bazı yiyeceklerin tüketimi de pH değerinin yükselmesi sonucunda alkaloza neden olabilir. İşte bu yaklaşım ile bu zararlı sonuçları engellemek mümkündür.

Alkali beslenme vücutta aside neden olan bütün yiyeceklerin yasaklanması anlamına gelmediği gibi, kan pH değerini yükselten yiyeceklerin hepsi ile beslenme anlamına gelmemelidir. Zira ikisi de zararlıdır. Önemli olan dengeyi sağlamaktır.

• Kan pH değerini dengeleme sanatıdır.

Alkali beslenme ayrıca sağlıklı beslenmenin bir ölçüsü olarak kabul edilebilir. Bütün yiyeceklerin pH değerleri olduğu için sağlıklı beslenme programında yer alan tüm besinlerin ortalama bir pH değeri ortaya çıkarılabilir. Bulunan pH değeri, 7.35 altı  ve 7.45 üstü ise sağlıksız , 7.35 -7.45 arasında ise sağlıklı besleniyorsunuz demektir. Peki ancak bu yaklaşım nasıl uygulanır?

Alkali Beslenme Önerileri

1. Her besinin bir pH değeri vardır. Hangi yiyeceklerin ne kadar pH değerinde olduğunu bilirseniz asitli yiyecekler yediğinizde ona karşılık alkali bir besin tüketebilirsiniz. Daha somut bir şekilde ifade edecek olursak; 100 gram kırmızı et yediğinizde kan pH değeri yükselir ancak bunun yanında 1 tabak yeşillik yerseniz pH değerini eski konumuna getirebilirsiniz. Bunun için alkali beslenme tablosuna bakabilirsiniz.
2. Evde yemek yerine dışarıda yemek ve özellikle fast food beslenmek vücutta asit birikimine neden olur. Yüksek karbonhidratlı, yüksek yağlı ve sebzelerden yetersiz bir beslenme kan pH’nın azaltır. Bu da istenmeyen bir durumdur.
3. Hava kirliliğinin olduğu yerlerde yüksek karbondioksit ve oksijen yetersizliği asit birikimine neden olur. Bu neden evde yemek daha iyi olabilir.
4. Peynir ve süt ürünleri içerdikleri bazı katkı ya da koruyucu maddeler nedeniyle vücutta asit birikimine neden olabilir. O nedenle doktorunuzun ya da diyetisyeninizin hazırladığı sağlıklı beslenme listesi miktarlarına dikkat etmelisiniz.
5. Proteinli besinler ile birlikte karbonhidrat ya da basit şekerler içeren yiyeceklerin yenmesi zararlıdır. Örneğin dışarıda yemek için gittiniz. İskenderin yanında kola içerseniz ya da İskender üstüne bir de o çok sevdiğiniz malaga tatlısı ya da künefe yediniz. Proteinler bu durumda sindirilemez ve yüksek bir asit yükü demektir.
6. Yemeklerden 30 dakika önce ya da yemeklerden 1,5 saat sonra su içebilirsiniz. Yemekle birlikte su içmek maalesef zararlıdır.
7. Et, tavuk ve balık gibi hayvansal proteinler protein içermeyen sebzelerle birlikte tüketilebilir. Kırmızı et ve yeşillik ikili buna en güzel örnektir. Yediğiniz etin 4 katı kadar yeşillik yemek sağlıklıdır.
8. Günde 8-10 bardak su içmek asit baz dengesinin korunmasında çok önemlidir. Alkali su yaparak asit baz dengesini daha kolay bir şekilde sağlayabilirsiniz.
9. Tatlılar yemeklerden en az bir saat sonra ve tek başına tüketilebilir. Aslında tatlı yemek önerilen bir durum değildir. Ancak kendinizi kontrol edemeyerek yiyecekseniz bari yemekten en az 1 saat sonra yiyin.
10. Eğer alkali bir beslenme tarzı ile beslenmek istiyorsanız besin piramidi başlıklı makalemizde yer alan ikinci sağlıklı beslenme piramidinden faydalanabilirsiniz.

Alkali Beslenme İle Zayıflamak Mümkün mü?

Yukarıda yer alan yaklaşımların uygulanması  ile vücut daha alkali bir yapıda olur. Vücutta fazla asit yükü olmadığında bağışıklık sisteminiz güçlenir ve bir çok hastalığa karşı daha korunaklı olursunuz.

Kolayca uygulayacağınız zayıflama yöntemleri ile kısa sürede zayıflamanız konusunda alkali beslenme hiç şüphesiz faydalı olacaktır. Önemli olan bütün bunların bir diyetisyen rehberliğinde uygulanmasının sağlanmasıdır.

Alkali Beslenme Tablosu

Tablo 1: Alkali besinler ve asidik besinler tablosu

Alkali Besinler                                                                             Asidik Besinler
Meyveler		Yüksek Asidik
Limon – yüksek alkali	pH: 9	Koyun eti	pH: 5.5
Kavun – yüksek alkali	pH: 9	Keçi eti	pH: 5.5
Kuru incir, karpuz, kivi	pH: 8.5	Tavuk eti	pH: 5
Yumurta beyazı, Kuru hurma	pH: 8.5	Hindi eti	pH: 5.5
Elma, kayısı ve muz	pH: 8
Alkali Besinler                                                                             Asidik Besinler
Sebzeler		Orta derecede asidik
Lahana	pH: 7.5	Çok pişmiş yumurta	pH: 6.5
Brokoli	pH: 7.5	Yulaf	pH: 6.5
Pancar	pH: 7.5	Pirinç	pH: 6.5
Yeşilbiber	pH: 7.5	Peynir türleri	pH: 6.5
Kırmızı biber, taze fasulye	pH: 7.5	Soya sosları	pH: 6.5
Kereviz, havuç ve yonca	pH: 8	Ekmek, meyva suyu, mısır gevrekleri	pH: 6
Bezelye	pH: 7.5	Pasta, kek ve börekler	pH: 6
Pazı	pH:7.5	Yoğurt	pH: 6
Alkali Besinler                                                                             Asidik Besinler
Çeşitli yiyecekler		Düşük derecede asidik yiyecekler
Domates	pH:7	Keçi sütü	pH: 7
Badem	pH:7	Bal, kuru erik ya da erik	pH: 7
Patlıcan	pH:7	Zeytin	pH: 7
Pırasa	pH:7	Pekmez	pH:7
Lor peyniri	pH:7	Kaju fıstığı ve kuru fasulye	pH:7

Besinlerin pH değerleri Tablo 1 ‘deki gibidir (1, 2). Yukarıda yer alan alkali- asit yiyecekler tablosundan faydalanarak alkali beslenmek mümkün olabilir.

Önemli bir uyarı yapmak gerekirse; alkali beslenme ile zayıflamaya çalışıyorsanız eczaneden aldığınız İngiliz karbonatını kullanırken çok dikkatli olmalısınız. Esasen bu uygulama ile vücudunuza fazla sodyum katarsınız ve bu da vücudun gereksiz yere su tutması anlamına gelebilir.