Hipotansiyon Nedir: Tansiyon Düşmesi Belirtileri ve Tedavisi

Bu yazıyı okuyarak tansiyon düşmesi belirtilerini ve nasıl tedavi edildiğini öğreneceksiniz. Uzanır pozisyonda yataktayken birden ayağa kalkınca hiç başınız döndü mü? Küçük tansiyon 4 olursa ne yapmak lazım? Ani tansiyon düşmesinde ne yapmalısınız? Her insan ömründe en az iki-üç kez ani tansiyon düşmesi ile karşı karşıya kalmıştır.

Hipotansiyon, düşük tansiyon anlamına gelir. Genellikle bir kişi aniden ayağa kalktığında veya oturduğunda baş dönmesi şeklinde kendini belli eder. Vücudun susuz kalması, belirli ilaçların yan etkileri veya bazı hastalıklar düşük tansiyonun ortaya çıkma nedenleri arasındadır.

Düşük tansiyonun altında yatan hastalıklardan bazıları; kalp hastalıkları, diyabet, Parkinson ve şiddetli kan kaybı ile yanıklardır. Bununla beraber şiddetli alerjik reaksiyon, kan dolaşımında enfeksiyon ve ani kalp krizi de şiddetli hipotansiyona neden olabilir.

Tansiyon Düşmesinin Belirtileri Nelerdir?

Tıp dilindeki ismi ile hipotansiyon düşük tansiyon demektir. Şok anında kan basıncının yaşamı tehlikeye sokacak kadar düşmesi muhtemeldir. Bu durum genellikle ciddi sıvı veya kan kaybı olduğunda gerçekleşir. Ama sık olmasa bile ciddi enfeksiyonlarda da aynı durum görülebilir.

Postüral hipotansiyon ise düşük tansiyonun ciddi bir göstergesidir. Bilhassa hızla ayağa kalkarken baş dönmesi veya baygınlık hissi ile kendini belli eder. Bu açıdan iyi beslenmeyen ve tansiyonu düşük seyreden bireylerin kullandıkları ilaçlara dikkat etmesi gerekir. Zira bazı ilaçlar da tansiyonu düşürerek hipotansiyona neden olurlar. Bununla birlikte hamilelik döneminde de ortaya çıkma olasılığı vardır.

Hipotansiyon (Tansiyon Düşmesi) Nedir?

Tüm sıvılar bulundukları kabın her yönüne doğru basınç oluştururlar. Kan da bir sıvı olduğundan damar içinde bir basınç oluşturur. Başka bir ifadeyle tansiyonu, damarlar içinde bulunan kanın oluşturduğu basınç olarak tanımlarız. Ama sistolik ve diyastolik olmak üzere iki tür kan basıncı vardır:

Sistolik kan basıncı: Kalp kasıldığında oluşan basınçtır. Kalp kasılınca damarlara kan pompalanır. Halk arasında sistolik kan basıncına büyük tansiyon denir.

Diyastolik kan basıncı: Kalp gevşediğinde oluşan basınçtır. Halk arasında diyastolik kan basıncına küçük tansiyon denmektedir.

Sağlıklı bir bireyde genellikle büyük tansiyon 12, küçük tansiyon ise 8’dir.

Bu cümlenin tıp dilindeki karşılığı ise büyük tansiyon 120 mm Hg ve küçük tansiyon ise 80 mm Hg’dir. Dolayısıyla, tansiyon değerleri 12-8 değerlerinden düşükse tansiyon düşüklüğünden şüphe etmek gerekir. Ama kesin bir tanı için doktor kontrolü şarttır. Peki ama hipotansiyon nedir?

  • Büyük tansiyonun 9, küçük tansiyon ise 6’dan daha küçük olmasına hipotansiyon (tansiyon düşmesi) denir.

Ani tansiyon düşmesi ise genellikle yazın iyi beslenemeyen, su içemeyen kişilerde ya da gebelerde meydana gelir. Bazen de aniden ayağa kalkarken baş dönmesi görülür. Bu durum da postural hipotansiyondur. Şimdi tansiyon düşüklüğü neden olur daha yakından bakalım.

1) Tansiyon Düşmesi Nedenleri

Sağlıklı insanlarda başka bir soruna neden olmayan tansiyon düşüklüğü endişe verici değildir. Bu durumun genellikle de tedavi edilmesine gerek kalmaz. Yani ölçüm sonucu tansiyonunuz düşük çıktı diyelim. Ancak siz de ne baş dönmesi, ne göz kararması ne de çarpıntı var. İşte bu durumda paniğe kapılmaya gerek yok. Bir dahiliye uzmanına görünün.

Tansiyon düşüklüğüne ilaveten göz kararması, baş dönmesi veya daha farklı durumlar da eşlik ediyorsa bunun altında yatan nedeni bilmek gerekir. Hemen tam teşekküllü bir hastaneye başvurmak da fayda vardır. Peki ama tansiyon ne düşürür, tansiyon düşüklüğünün nedenleri nelerdir?

Düşük kan basıncı beyin ve kalp gibi organlara yetersiz kan akışına neden olur. Bu da şu sorunlara yol açar.

  • Aşırı terleme ile tuz kaybı veya ishal ile birlikte su ve bazı elektrolitlerin kaybı
  • Kusma ve susuz kalma gibi durumlar düşük tansiyon nedenidir.
  • Su kaybı aynı zamanda zayıflamaya veya baş dönmesine de sebebiyet verir.
  • Kan üretimini olumsuz etkileyen demir eksikliği gibi durumlarda da kan basıncı azalır.
  • Tiroid bezinin az çalışması
  • Geçici kalp durmaları
  • İltihaplı hastalıklar
  • Gebelik ile kan damarları hızlı bir şekilde genişler ve tansiyon düşer.
  • Kalp sorunları örneğin kalp yetmezliği, kalp kaçakları ve düşük hızda kasılıp gevşeyen bir kalp tansiyonu düşürür.
  • Büyük bir yaralanma ve kan kaybı ile tansiyon aniden düşer.
  • Septisemi adı verilen şiddetli bir enfeksiyon durumunda hipotansiyon oluşur.
  • Yetersiz ve dengesiz beslenme de hipotansiyonu tetikler. Özellikle folat ve B12 vitamin eksikliği durumlarda tansiyon normal sınırlarının altına iner.
  • Bazı ilaçların neden olabildiği ciddi alerjik durumlarda da tansiyon düşürür. Anafilaksi adı verilen bu durumda aynı zamanda boğaz şişmesi, kaşıntı ve solunum zorluğu da ortaya çıkar.

2) Tansiyon Düşmesi Belirtileri

Tansiyon düşmesi neden olur ve ne iyi gelir öğrenmek için düşük tansiyon belirtileri iyi bilinmelidir. Gerçekten tansiyonunuz düşük mü anlamanız gerekiyor. Tansiyon düşüklüğünün en önemli belirtileri şunları içerir:

  • Baş dönmesi, bayılma ve bunun sonucu olarak başı çarpma
  • Göz kararması veya bulanık görme
  • Yorgunluk ve halsizlik hissi
  • Çarpıntı
  • Midede oluşan bulantılar
  • Omuzlarda ağırlık ve yorgunluk hissi
  • Konsantrasyon ve dikkat sorunları
  • Huzursuzluk
  • Şok geçirme

Bir diğer durum da birden ayağa kalkmalarda baş dönmesi, kasılma ve bayılmanın meydana gelmesidir. Peki tansiyon düşüklüğü baş ağrısı yapar mı? Evet baş dönmesi yapar ancak baş ağrısı genellikle insülin direnci probleminden kaynaklanır. Ama tansiyon düşmesinin baş ağrısı ile ilişkisini gösteren araştırmalar yeterli değildir.

3) Tansiyon Düşmesi Tedavisi

Küçük tansiyon 5 olursa ne yapmalı? Kısa sürede küçük tansiyonunuz 4 oluyorsa ya da 6’dan daha az oluyorsa hemen doktora gitmeniz gerekir. Tabi tek başına gitmek çok sakıncalıdır.

Hastaneye bir yakınınız ile gitmeniz daha güvenli olacaktır. Doktor gerekli gördüğü durumlarda ilaç ya da tuzlu sıvı reçete eder. Peki doktora gitme durum söz konusu değilse tansiyon düşünce ne yapmak lazım? Hemen sizin için hazırladığımız listeye göz atın.

4) Tansiyon Düşmesine Ne İyi Gelir?

Tansiyon düşmesi beslenme bozukluklarından kaynaklanıyorsa hemen bir diyetisyenden randevu alın. Diyetisyeni nereden bulacağım derseniz şu listedeki sağlıklı beslenme önerilerini dikkatle okuyun.

  • Kalp probleminiz yoksa ve doktor aksini söylemedikçe 8-10 bardak su içmek gerekir. Su kaybının tansiyon düşmesine neden olduğunu unutmayın.
  • Her sağlıklı bireyin günde 1,5 ya da 2 gram tuz ihtiyacı olur. Özellikle zayıflamak isteyen kadınlar tuzu tamamen keser ve bu durum çoğu zaman sakıncalıdır. Örneğin peynir yemek bile size tuz kazandırır.
  • Normal tuz yerine kaya tuzu tercih etmek daha faydalıdır.
  • Günde 2 ya da 3 kez birer porsiyon meyve tüketin.
  • Her gün 1 bardak tuzlu ayran için.
  • Soslara iyotlu tuz ekleyin veya salatalara peynir ekleyin.
  • Sık sık ama az az yemek tansiyon dengesini daha iyi sağlar.
  • Öğünlerde aşırı karbonhidrat içeren gıdalar yerine karbonhidrat oranı düşük gıdalar tercih edin.
  • Sağlıklı yağların tüketimi de tansiyonu dengeler.
  • Kalp sorunları olmayanlar çay ya da kahve gibi kafein içeren içecekleri içebilirler.

Tansiyon düşmesi hareketsizlik nedeniyle ortaya çıkıyorsa egzersize önem vermek gerekir. Akıllı telefonu ya da bilgisayarı hareketsizliğe neden olduğu için sınırlı kullanın. Günlük planınıza egzersiz eklemeyi unutmayın.

Tansiyon düşüklüğünü normale çevirmek için yapmanız gereken egzersizler ise şöyledir.

  • Hafif tempolu yürüyüş
  • Sabit bisiklet ile egzersiz
  • Fitness egzersizleri kapsamında hafif ağırlıklar ile çalışmalar
  • Squat hareketleri
  • Yüzme
  • Pilates hareketleri

Egzersiz yapmadan önce yeterli ve dengeli beslenmelisiniz ve mutlaka bu konuda doktora danışmalısınız. Peki ani tansiyon düşmesi durumunda ne yapılmalıdır? Ani tansiyon düşmelerinde en etkili yöntemde şunlar yapılır? İşte tansiyon düşünce ne yapılır ilk yardım aşamaları:

  • Hasta hemen düz bir yere yatırılır.
  • Bacakları havaya kaldırılır.
  • Daha sonra hastanın tuzlu ayran içmesi sağlanabilir.

Ani tansiyon düşmesinde ne yapılmalı denince akla ilk gelen tuzlu ayrandır. Ancak ondan daha önemlisi hastanın düz bir zemine yatırılarak bacaklarının havaya kaldırılmasıdır. Başka bir ifade ile tansiyon düşünce ayaklar yukarı kaldırılmalıdır.

Tansiyon düşünce ne içilir sorusunun cevabı genellikle tüm doktorların önerdiği gibi tuzlu ayrandır.

Tansiyon Düştüğünde Nasıl Normale Çevrilir?

Tansiyon düşüklüğünün nedeni hastanın susuz kalması ve kuruması ise o zaman doktor ağızdan ya da damardan serum gibi bazı sıvılar verecektir. Eğer düşük tansiyonun nedeni kalp krizi ya da ciddi bir enfeksiyon mutlaka hastaneye başvurmak gerekir.

 

Ne düşündüğünüz bizim için çok önemli!