Kansızlık ve demir eksikliğine iyi gelen bitkileri uygun miktarda tükettiğinizde üşüme, halsizlik ve çabuk yorulma gibi problemlerin önüne geçebileceğinizi biliyor muydunuz? Üstelik bu problemlerden kurtulmak için yalnızca hayvansal gıdalara muhtaç değilsiniz. Bilhassa hayvansal gıda tüketmek istemeyenler ve vejetaryenler için bitkisel demir kaynakları biçilmez kaftan!
Demir minerali veya demir içeren doğal kaynaklar hücrelere besin ve oksijen taşımak için gereklidir. Ne yazık ki yetersiz ve dengesiz beslenme sonucunda vücuttaki demir günden güne azalır ve vücudunuz sinyaller verir. Oluşan demir eksikliği, aynı zamanda böbrek, kanser, adet düzensizlikleri ve hepatit gibi bazı hastalıklar ilişkili olup kadınlarda daha yaygındır. Bununla birlikte ilgili problemlerin kronik hastalığı olanlarda görülme olasılığı yüksektir.
Hayal edin bir kere! Bu bitkileri günlük beslenme planınıza aldığınızda ve kararlı bir şekilde tükettiğinizde doktor size kansızlık probleminiz artık yok diyecek. Ne güzel olurdu değil mi? Neyse sizi daha fazla yormayalım ve şimdi hiç lafı uzatmadan kan tazelemenizi sağlayacak demir içeren bitkilere göz atalım.
Demir Eksikliği İçin 10 Bitki
Demir eksikliğini ortadan kaldırmak için sakatat, kırmızı et, yumurta, balık, tavuk veya hindi yemeniz şart değil artık! Neden çünkü bitkiler de aşağı yukarı aynı fonksiyona sahip! Hatta doğru tükettiğinizde daha etkili olabilir dersem yalan olmaz.
Hayvansal gıdalardan elde edilen hem demir bağırsaklardan doğrudan ve daha kolay bir şekilde absorbe olur. Eğer bu önemli bilgiye rağmen demir ihtiyacınızı yine de demir içeren bitkiler ile karşılamak istiyorsanız bazı kurallara uymanız gerekecek! Hepsi bu kadar:)
İşte demir eksikliğine iyi gelen bitkiler ve onları tüketirken daha etkili olması için uyulması gereken kuralları aşağıda açıkladım.
1) Ispanak
Ispanağın içerdiği demirin emilimini kolaylaştırmak için C vitamini ile birlikte tüketmeye çalışın. Ispanak, salça ve domatesle birlikte yenirse demir emilimi artar.
100 gram ıspanakta 0,39 gram demir bulunur. Bu miktar günlük ihtiyacın yaklaşık % 25’ine denktir. Bununla beraber 50 mg C vitamini ve 126 mg kalsiyum içerir.
- Kalorisi düşüktür ve bunun için kilo aldırmaz.
- Hem kan yapar hem de zayıflamaya yardımcıdır.
- Lif ve antioksidan açısından zengin güçlü bir besin kaynağıdır.
2) Isırgan ve Çayı
Isırgan yaprakları kalsiyum, potasyum ve demir açısından zengindir. İster çay olarak tüketin, isterseniz gıda takviyesi şeklinde kullanın. Her ikisi de kısa sürede iyileşmenize yardımcı olur inşallah.
Tembeller için hazır sallama ısırgan çayları oldukça pratiktir. Ama yok, ben doğal takılıyorum diyenlerdenseniz şuna mutlaka göz atın derim.
Aktardan alınan 2 gram ısırgan çayını 1 su bardağı kaynar suya ilave edin ve 7-8 dakika kadar demlendikten sonra süzgeçten geçirin. Hafif soğuduktan sonra afiyetle için.
Atalarımız her şeyin fazlası zarardır diye boşuna dememiş. Isırgan çaylarını günde 2 su bardağından fazla içmeyin lütfen. Ayrıca tüm fincanı veya bardağı aynı anda değil yavaş yavaş içmeye çalışın. Faydasını görürsünüz benden söylemesi.
3) Spirulina
Bilimsel araştırmalar spirulina adlı deniz yosunundaki demirin % 50 üzerinde hızlı bir emilime sahip olduğunu göstermiştir. Demir açısından zengin bir bitkisel kaynak olan spirulina B, C, D ve E vitaminleri içerir.
Ben nereden bulayım diye düşünenlere müjde. Bu muhteşem yosunu takviye şeklinde eczanelerden temin etmeniz mümkün. Bu bitki aynı zamanda kaliteli protein içeren bir bitki olması sebebiyle astronotların beslenmesinde de önemli bir yere sahiptir. Bununla beraber enzim içerdiği için sindirimi kolaydır.
Şimdi sıkı durun. Neden mi? Çünkü spirulina tüketimi demir takviyesi kullanımına bile gerek bırakmayacak niteliktedir. Şunu da söylemezsek olmaz. Spirulina bitkisini yemeklerden önce tükettiğinizde kilo vermeye hazır olun. Yok ben kilo almak istiyorum diyorsanız yemeklerden sonra tatlılarla birlikte yiyin.
4) Sıvı Klorofil
Zengin bir bitkisel demir kaynağı olan sıvı klorofil B vitamin türleri ile C vitamini açısından oldukça iyi bir kaynaktır. İçerdiği protein alyuvar hücreleri için temel oluşturur ve kansızlık için de faydalıdır. Ne iyi ki E ve K vitaminleri içerir. Başka bir ifadeyle antioksidanı boldur.
Takviye şeklinde kullanmanız mümkün veya doğal yeşil yapraklı sebzeleri bol tüketin canlarım. Hangisi size uygunsa yani! Takviye şeklinde kullanıldığında günde 200 mg kadar önerilmektedir.
✓ Brokoli, ıspanak, marul, yeşil çay, hardal yaprakları, maydanoz ve kuşkonmaz klorofil açısından zengin gıdalardır.
✓ Sıvı klorofilin günde 1 tatlı kaşığı kilo vermeye yardımcıdır ve kansızlık problemlerini ortadan kaldırmada çok faydalıdır.
5) Sarımsak
Demir eksikliğine bağlı olarak gelişen kansızlık problemleri gidermeye yardımcıdır. Öyle ki bazı araştırma bulguları sarımsağın kırmızı kan hücrelerinin yapımı için sinyal görevi yaptığını göstermiştir. Bununla birlikte dolaşımı düzenler, mikropları öldürür ve kanseri önleyici olarak bilinmektedir.
- 1 diş sarımsak yaklaşık 5 gramdır. 10 gramında 0,18 miligram kadar demir içerir. Günlük demir ihtiyacı erkeklerde 10 ve kadınlarda yaklaşık 18 miligram arasındadır.
Doğal olarak tüketmek istiyorsanız 1 diş sarımsağın yeterli olmayacağını bilmeniz gerekir. Başka bir deyişle takviyesini kullanmak uygun miktarları elde etmek açısından daha mantıklıdır. Takviye olarak günde 1 tatlı kaşığı ya da 1 kapsül tüketilebilir.
6) Kabak Çekirdeği
Sadece demir açısından değil aynı zamanda çinko açısından da oldukça zengin bir bitkisel kaynaktır. Bazı kaynaklara göre aç karnına kabak çekirdeği yedikten sonra üzerine süt içerseniz bağırsak parazitlerinden kurtulabilirsiniz. Yani parazitleri dökmesi açısından bile kansızlık problemine faydalıdır.
✓ 100 gram kabak çekirdeğinde 12 mg kadar demir içerir. Bu değer yetişkin bir erkeğin günlük demir ihtiyacının %50’sini, kadınların ise yaklaşık % 75’ini karşılar. Ama kansızlık problemi olanlarda günlük 50 gramdan fazlası önerilmez. Çünkü kalori değeri yüksektir.
7) Yeşil Mercimek
Ay çekirdeği ile yeşil mercimek yemek ette bulunan aminoasitlerin tümünü kazandırır. Dolayısıyla hem kaliteli protein hem de sağlıklı karbonhidrat açısından zengindir. 100 gram yeşil mercimek yaklaşık 8 miligram demir bulunur. Bu günlük ihtiyacın erkeklerde % 60’ı, kadınlarda ise %45’i demektir.
✓ Sağlıklı beslenme sofralarının en has besinleri arasında yer alan yeşil mercimeğin 100 gramında 20 gram protein ve 22 gram lif içerir. Demir eksikliğini gidermek için günde 1 tabak haşlayın ve ıspanakla birlikte harika bir salataya dönüştürün. Sonra da afiyetle yiyin.
8) Maydanoz ve Çayı
Maydanoz yaprakları birçok mineral ve vitamin açısından oldukça zengindir. Ayrıca içerisinde bulunan antioksidanlar sayesinde vücuttaki toksinlerin atılmasını sağlar. 100 gram maydanoz demetinde 4,5 miligram demir ve 175 mg C vitamini içerir. İçerdiği C vitamini sayesinde demirin daha iyi emilmesini sağladığı için en az ıspanak kadar etkilidir.
Maydanozun faydaları saymakla bitmez. Örneğin kalsiyum ve potasyum açısından da oldukça iyi bir bitkidir. Demir eksikliğinin giderilmesi ve kansızlığın önlenmesi için günde 2 fincan kadar maydanoz çayı tüketmek faydalıdır.
- 2 gram maydanoz çayı, 1 su bardağı kaynar suya koyun ve 8-9 dakika demleyin. Afiyetle için.
9) Çörekotu Yağı
Demir eksikliği problemi yaşayanlarda bağışıklık sistemi zayıflaması ve sinirsel bozuklukların ortaya çıkma potansiyeli vardır. Bu gibi durumlarda çörekotu yağı gıda takviyesi oldukça faydalıdır.
100 gramında 25 gr karbonhidrat, 18 gr protein ve 47 gr yağ bulunan çörek otu yağı demir ya da diğer mineralleri içermese de bağışıklığı güçlendirir. Çünkü her hastalık demir değerlerinin düşmesine neden olur. Günde 1 tatlı kaşığı çörekotu tüketmek demir değerlerinin düşmesini önlemeye yardımcıdır.
10) Leblebi
Leblebinin nohuttan yapıldığını biliyorsunuz, öyle değil mi? Besin içeriği açısından oldukça zengin olan leblebi üşüyen kadınların dostudur. İlginç olanı ise içeriğindeki demirin nohuttan bile yüksek olmasıdır. Kansızlık ve demir eksikliği olanlarda günde 1 avuç tüketilmesi önerilmektedir.
- 100 gram leblebide 38 gram sağlıklı karbonhidrat, 18 gr protein ve sadece 3 gr yağ bulunur. Kalori değeri de 265’tir. Ayrıca 6,5 mg kadar demir, 120 mg kalsiyum, 800 mg potasyum ve az da olsa C vitamini içerir.
Bitkisel Demir Kaynakları Tüketilirken Dikkat!
Demir eksikliğine iyi gelen bitkileri tüketmek zorundaysanız bazı kurallara dikkat etmeniz onlardan yüksek oranda verim almanızı sağlayacaktır. Bunları aşağıda özetledim.
✓ Bitkisel demir kaynaklarını C vitamini ile tüketmek daha faydalıdır. Kuru fasulye domates salçası içerisinde demir emilimini artırır.
✓ C vitaminin doğal olmasına dikkat edin ve besinlerden alın. Örneğin demir içeren bir takviye veya yiyecek yerseniz yanında ev yapımı portakal suyu için. Bu amaç için aynı zamanda salataya bol limon ekleyin. Kuru fasulye ya da mercimek yenecekse yanında ıspanak, brokoli ve maydanoz oldukça iyi bir seçimdir.
✓ Kahve ve çay demir emilimini bozar. Onun için demir içeren bitkiler tüketildikten hemen sonra çay ve kahveden uzak durun. Diğer bir deyişle demirin emilmesini bekleyin. Ama bu sürenin minimum 1,5 saat kadar olduğunu asla unutmayın. Demir eksikliğine iyi gelen bitkiler tükettikten hemen sonra emilimi bozmaması için yumurta yenmemelidir.
Pekmez en iyisi bence!