Hemoroid nedir, dış ve iç basurun belirtileri nelerdir, tedavisi nasıldır ve basura ne iyi gelir evde çözüm yolları nelerdir merak edenlere bu yazıyı hazırladık. Covid 19 sürecinde öğrendiğimiz insidans ve prevalans değerleri hemoroid için çok belirgin değildir. Nedeni ise insanların utanarak saklaması ve hemoroid belirtilerinin bazı kişilerde ortaya çıkmamasıdır.
Basur nedir diyerek es geçmeyin ve hafife almayın. Tıp çevrelerine göre Napolyon Bonaparte’nin Waterloo Savaşı’nı geçirdiği bir hemoroid krizi nedeniyle kaybettiğini biliyor muydunuz? Gerçi günümüzde hastalığın tedavisinde oldukça ilerleme oldu ve modern teknikler gelişti ama erken teşhis başarıda çok önemli.
Utanmayı bir kenara bırakın ve hemen bir genel cerrahi uzmanına görünün. Çünkü bu hastalığın dereceleri vardır ve ileri seviyelerin tedavisi zordur ve bağırsak tümörlerine dönebilir. Bu yüzden mutlaka doktor tedavisi gereklidir. Hafif durumlarda iç ve dış basur memesini evde geçirmek mümkün! Şimdi basura ne iyi gelir, evde ne yapmalı hemoroide daha yakından bakalım.
Hemoroid Nedir, Evde Basura Ne İyi Gelir?
Hemoroide halk dilinde basur denir. İsmini makat çıkışında yer alan ve yastıkçık görevi yapan hemoroidal damarlardan almıştır. Hemoroidal damarlar normalde anüsün içinde ve çevresinde bulunurlar ve basınç altında bacaklardaki varisli damarlara benzer şekilde gerilirler. Bu damarlar çeşitli nedenlere bağlı olarak şişerek sarkmalar yapar.
Artan basınç ve şişlik, bağırsağı hareket ettirmek için zorlama ve ıkınmalar o bölgedeki damarların şişmesine neden olabilir. Bilhassa hamilelik, kalıtım, yaşlanma, kronik kabızlık veya ishal etkili olan diğer faktörler arasındadır. Hemoroitler, anüsün içinde (iç) veya anüs çevresinde (dış) deri altındadır.
Hemoroid erkeklerde ve kadınlarda çok yaygındır. Bilhassa hamilelik hemoroidi tetikleyen bir durumdur. Fetüsün karın içindeki basıncı ve hormonsal değişiklikler hemoroidal damarların genişlemesine neden olur. Bu damarlar ayrıca doğum sırasında şiddetli baskı altına alınır. Ancak çoğu kadın için hamileliğin neden olduğu hemoroitler geçici bir sorundur.
Basur (Hemoroid) Nedir?
Tıp dilindeki adıyla hemoroid, anüs bölgesindeki damarların bazı deformasyonlar sonucu şişmesidir. Neticede damarlar makattan dışarıya doğru çıkabilir ve büyük tuvalet sırasında konfor azalır. İlerlerse makatta ağrı ve kanamalar görülebilir.
Basurun iç ve dış hemoroid olmak üzere iki çeşidi vardır. Dış hemoroid vakalarında, rektumdaki şişmiş damarlar ortaya çıkar ve ele gelebilir. İç hemoroitlerde ise damarlar genellikle anüste içeride olup gözle görülmez.
Damarların şişmesinde, yapısının bozulmasında ve hemoroid oluşumunda birçok faktör etkili olabilir. Bu faktörler şunları içerir:
Basur Neden Olur?
Kabızlık: En önemli nedenleri arasında sıklıkla yaşanan kabızlık durumları gelir. Kabızlık makat bölgesindeki damarların tahriş olmasına ve bozulmasına neden olabilir.
Hijyen: Basura neden olan diğer bir faktör de makat temizliğinin iyi yapılamamasıdır. Makat bölgesindeki hijyene dikkat edilmezse orada bakteriler ve mikroplar üreyebilir. Bu yüzden o bölgenin hijyenine dikkat etmek bu duruma yakalanmamak açısından çok önemlidir.
Yanlış tuvalet alışkanlığı: Hemoroid yanlış tuvalet alışkanlığı ile ortaya çıkabilir. Büyük tuvaleti yaparken çok zorlamak ve aşırı ıkınmak bunlar arasındadır. Aşırı kabızlık ve ishal olmak da aynı şekilde olumsuz etkiye sahiptir.
İlaç kullanımı: İlaçların yan etkileri arasında diyare ve kabızlık varsa bu ilaçlara dikkat etmek gerekir. Bilhassa antibiyotik kullanımı sırasında bağırsak florasında faydalı bakteriler azalabilir. Yani ilacın kabızlık ve ishal yapma durumu damarların bozulmasına neden olabilir.
Hareketsiz yaşam: Sürekli oturmak ve hareketsiz bir yaşam da makat bölgesindeki şişmeleri tetikleyebilir.
İshal: Makat bölgesi damarlarının bozulmasına neden olan bir diğer faktör de ishaldir. Sanılanın aksine sadece kabızlık değil, aynı zamanda yakıcı ishal de hemoroidal damarların yanmasına ve tahriş olmasına neden olabilir.
Genetik yatkınlık: Ailede anne veya babada böyle hastalık durumları varsa çocuklar da bu hastalığa yatkın olabilir.
Beslenme bozuklukları: Hastalığın oluşumuna neden olan en önemli faktörlerden biri de beslenme bozukluklarıdır. Yetersiz lif alımı ve eksik su tüketimi, fastfood tarzı gıdalar, lif yoksunu kuru gıdalar bu beslenme yanlışları arasındadır.
Ev yemekleri yenmediğinde risk artar. Sebze ve meyve açısından yoksun bir beslenme düzeni olmadığında ortaya çıkma olasılığı fazladır. Aşırı kola, çay, kahve içmek de bu soruna sebep olabilir.
Hastalığın nedenleri dört başlık altında toplanabilir.
- Bağırsak hareketleri ve yanlış tuvalet alışkanlıkları
- Kronik kabızlık durumları
- Dışkılama sırasında uzun süre oturmak
- Aileye genetik olarak yatkınlık
Basurun Belirtileri Nelerdir?
Çatlaklar, fissürler, apseler, tahriş ve kaşıntı dahil birçok semptom yanlış olarak hemoroit olarak adlandırılır. Hemoroitler genellikle tehlikeli veya hayati tehlike oluşturmaz. Çoğu durumda, hemoroidal semptomlar birkaç gün içinde kaybolur. Birçok insanda hemoroit olmasına rağmen, hepsi semptom yaşamaz.
a) İç Basur Belirtileri
İç hemoroidin en yaygın belirtisi dışkıyı, tuvalet kağıdını veya klozeti kaplayan parlak kırmızı kandır. Bununla birlikte, bir iç hemoroit vücudun dışındaki anüsten dışarı çıkarak tahriş ve ağrılı hale gelebilir. Bu, çıkıntılı hemoroid olarak bilinir.
b) Dış Basur Belirtileri
Dış hemoroid belirtileri arasında ağrılı şişlik veya anüs çevresinde kan pıhtısı oluştuğunda ortaya çıkan sert bir yumru yer alabilir. Bu durum dış hemoroid olarak bilinir.
Ek olarak, anüs çevresinde aşırı ıkınma, sürtünme veya temizlik, kısır bir semptom döngüsü oluşturabilen kanama ve / veya kaşıntı ile tahrişe neden olabilir. Mukusun boşaltılması da kaşıntıya neden olabilir.
En önemli belirtilerinden birisi makat bölgesindeki dayanılmaz ağrılardır. Bunun dışında kaşıntı ve kanama da olabilir. Ayrıca anüsteki damarlar şişerek meme şeklini alabilir ve elle hissedilebilir.
Her kanama ve ağrı bu hastalığa yakalandığınız anlamına gelmez. Çünkü bazen makatta oluşan çatlak ve yırtıklar da kanamaya neden olabilir. İşte bu nedenle kendi kendinize teşhis koymak yerine hemen bir genel cerrahi uzmanına muayene olmanız gerekir.
Ne yazık ki birçok kişi utancından doktora gidemez ve uzman olmayan kişilerin denedikleri yöntemler ile yanlış tedavi yolları uygular. Sonuç olarak geçici bir süre ağrılar diner ancak kalıcı bir sonuç elde edilmez. Uzman biri tarafından tedavi edilmediğinde durum kronik hale gelir ve yıllarca aynı ağrılar çekilir. Peki belirtileri nelerdir?
Basurun yaygın belirtileri şu şekilde açıklanabilir:
- Anüs ve çevresinde aşırı kaşıntı
- Makatta tahriş ve ağrı
- Makatta kaşıntılı veya ağrılı bir şişlik
- Büyük abdesti kontrol edememe ve kaçaklar
- Ağrılı bağırsak hareketleri
Bu belirtiler sizde de varsa hemen bir genel cerraha görünmenizde fayda vardır. Erken teşhis bu hastalık için çok önemlidir çünkü belirli prensiplere uyulduğunda kendiliğinden düzelebilir.
Basura Ne İyi Gelir Evde Çözüm
Evde basur tedavisi için de hekim kontrolü şarttır. Hangi seviyede olduğunuzu ancak bir hekim anlayabilir. Hemoroidin tıbbi tedavisi başlangıçta semptomları gidermeye yöneliktir. Semptomları azaltmaya yönelik önlemler şunları içerir:
- Sade, ılık suda günde birkaç kez yaklaşık 10 dakika sıcak küvet veya oturma banyoları
- Şişmeyi azaltmaya yardımcı olmak için buz paketleri
- Etkilenen bölgeye sınırlı bir süre için hemoroidal krem veya fitil uygulaması.
Hemoroit tekrarının önlemek için yapılması gerekenler:
Kabızlıkla ilişkili koşulları değiştirmek için doktorlar genellikle diyette lif ve sıvıların artırmanızı önerirler. Doğru miktarda lif tüketmek ve 8-10 bardak su içmek büyük abdesti kolaylaştırır. Büyük tuvalette zorlamadan kaçınmak ve sadece geldiğinde yapmak oldukça faydalıdır.
Basurun Cerrahi Tedavisi Nasıldır?
İlerleyen vakalarda hemoroid cerrahisi faydalı bir çözüm olabilir. Bu yöntemlerin amacı hemoroid dokusunu küçültmek ve yok etmektir. Cerrahi genel veya lokal anestezi altında yapılır.
İç hemoroid veya iç basur memelerini geçirmek için farklı teknikler mevcuttur. Lastik bant ve Skleroterapi bunlar arasındadır. Bu teknikler çıkarmaya veya boyutunu küçültme yönelik uygulanır. Lazer hemoroid tedavisi ile ameliyat ise hem iç hem de dış basurda uygulanır. Hemoroid tedavisindeki en yaygın teknikler şunları içerir:
- Lastik bant tekniği
Rektumun içindeki hemoroidin tabanının etrafına bir lastik bant yerleştirilir. Bant dolaşımı keser ve hemoroit birkaç gün içinde yok olur. İç basur memelerinde etkilidir.
- Skleroterapi ile hemoroid tedavisi
Hemoroidi küçültmek için kan damarı etrafına kimyasal bir çözelti enjekte edilir.
- Lazer hemoroid tedavisi
Şişmiş veya bozuk damarlar ve hemoroid dokusunu yakmaya yöneliktir. İç veya dış basur memeleri için lazer etkili bir tekniktir.
- Basur Ameliyatı
İlerlemiş şiddetli iç veya dış hemoroid, hemoroidektomi olarak bilinen ameliyatla tedavi edilir. Çok ilerlemiş hemoroitlerin kalıcı olarak çıkarılması için en iyi yöntem budur.
Makatta İç ve Dış Basur Memesi Nasıl Geçer?
Hastalığın derecelerine göre farklı tedavi yolları uygulanabilir. Eğer ileri derecede değil ve yeni başlamakta ise doktor anti hemoroidal merhem, fitil ya da kremler verebilir. Bunları dışkılamadan önce ya da sonra doktorunuzun önereceği şekilde kullanabilirsiniz.
Bazen de oradaki damarları iyileştiren ve ağız yoluyla alınabilen bazı ilaçlar da doktor tarafından reçetenize yazılabilir. Ancak size doktor hangi tedavi yolunu uygularsa uygulasın, burada dikkat edilmesi gereken en önemli nokta beslenme düzeninizi sağlıklı beslenme kurallarına uygun olarak oluşturmanızdır.
İster ilaç tedavisi, ister cerrahi bir yöntem ile tedavi olun, beslenmenize dikkat etmezseniz tekrarlama olasılığı her zaman vardır. Kabız olmaya devam ettikçe basurun yeniden oluşma ihtimalini artırmış olursunuz. Bu nedenle sağlıklı bir beslenme listesi içeren bir beslenme programı uyguladığınızdan emin olmalısınız.
Bazen de derecesine göre cerrahi işlemler yapılabilir. Bunların da bir çok çeşidi vardır. Enjeksiyon, hemoroid memelerini bağlama ve lazer ameliyat bunlardan bazılarıdır. Ancak hafif düzeyde olanlar sağlıklı beslenme ve doğru dışkılama teknikleri ile bu problemden kısa sürede kurtulabilir.
Dış Basur Memesi Kendiliğinden Geçer Mi?
Dış basur memesi kendiliğinden geçer mi sorusunun cevabı basurun derecesine bağlıdır. Basur ilerlemiş ise kronik hale geldiyse dış basur memesi kendiliğinden geçmez. Bu durumda cerrahi müdahale gerekebilir.
- Kronik hale gelmemiş veya ilerlememiş dış basur memesi ise at kestanesi kremi ve sağlıklı beslenme ile kendiliğinden geçebilir.
İbrahim Saraçoğlu Hemoroide Ne İyi Gelir?
İbrahim Saraçoğlu hemoroide ne iyi gelir sizin için açıklıyor. Hemoroid için kür nasıl uygulanır ve nelerden uzak durmak gerekir öğrenmek için hemen izleyebilirsiniz.
Basur Nasıl Geçer ve Basura İyi Gelen Yiyecekler
Su için: Bazı kimseler “Canım hiç su içmek istemiyor.” der ve günde bir bardak su bile içmezler, sonradan “Ben neden kabız oluyorum?” diye yakınırlar. Günde 8 ile 10 bardak su arasında su içilmesi uzmanlar tarafından önerilmektedir.
Lifli beslenin: Asıl önemli olan ve kişilerin beslenme ile ilgili dikkat etmeleri gereken diğer bir hususta lif açısından zengin besinlerin beslenme listelerine gerektiği şekilde eklenmesidir. Yani su ve lifli gıdalar bu hastalığa iyi gelir; çünkü bunların alınması kabızlığı önleyip rahat bir dışkılamayı sağlayacağı için hastalığın daha çabuk iyileşmesini sağlayabilir.
Su içerken de dikkat edilmesi gereken bir nokta vardır. O da yemeklerden en az yarım saat önce ve en az yarım saat sonra olmak üzere su içmektir; çünkü yemeklerle birlikte sıvı alınması aside neden olmaktadır. Bu da sindirim ve makat damarları için iyi bir durum değildir.
Takviye kullanabilirsiniz: Bazen besinlerden yeterince lif alınamayabilir. Doktorunuzun önereceği lif içeren takviyeleri faydalı bir çözüm olabilir. Ancak lif içeren doğal gıdalara odaklanmak daha sağlıklıdır.
Beslenmeye eklenecek lif açısından zengin yiyeceklerin başında bezelye daha sonra sırasıyla mercimek, esmer fasulye, Lima fasulyesi gelir. Enginar, kırık bezelye, brokoli, Brüksel lahanası, ahududu, böğürtlen, avokado, armut, kepek, kepekli makarna, arpa ve yulaf ezmesi diğer lifli alternatifler arasındadır.
Beyaz ekmek yerine tam buğdayı tercih edebilirsiniz: Ekmek yiyorsanız veya ekmeği bırakamıyorsanız beyaz ekmek yerine kepek ekmeğini veya tam buğday ekmeğini tercih edebilirsiniz. Kepek ekmeğinde ve tam buğday ekmeğinde lif oranı beyaz ekmeğe göre daha yüksektir. Sebzeler, meyveler, yeşil yapraklılar, yeşillikler daha liflidir.
Haşlanmış ıspanak, pırasa, hıyar ve kabak basura iyi gelen yiyecekler arasındadır. Her öğünde çorba içmek hemoroit için iyi bir çözüm olabilir. Şehriye veya erişte gibi hamurlu çorbalar yerine sebze çorbalarını tercih edebilirsiniz.
Basur çorbası için: Sebze çorbaları şişmiş basur memelerini iyileştirmek için birebirdir. Zaten cerrahi veya lazer ameliyatlardan sonra bu çorbalardan içmeniz gerekir. Patates, soğan, maydanoz, kabak, havuç gibi besinlerin kabuklarını soyup suda haşlayın ve mutfak robotu ile öğütün. Sabah öğle akşam her öğünden önce için. Farkı görünce şaşıracaksınız. Her öğün için 2 kepçe yeterlidir.
Kafeinli ve gazlı içecekleri sınırlandırın: Çaydan, kahveden, asitli içeceklerden uzak durmanız çok önemlidir. Acılı baharatlı gıdalar bu rahatsızlığı tetikler ve bu konuda dikkatli olmak gerekir. Ayrıca aşırı limon ve portakal da bağırsakları olumsuz etkileyebilir.
Doktor kontrolünü ihmal etmeyin: Genel cerrahi uzmanına görünün. Uzun süredir devam eden bir hemoroid söz konusu ise çok kan kaybetmiş olabilirsiniz. Bu durumda kan testi yaptırmanız gerekebilir.
Dışkılama Nasıl Olmalıdır?
Büyük tuvaletiniz gelmeden yapmak için kendinizi zorlamayın, ıkınmayın. Zorlama makattaki damarların yapısını bozabilir. Tuvalete gittiniz beş dakika kadar geçti artık yapmaya çalışmayın.
Gün boyunca sürekli oturuyorsanız belirli aralıklarda ayağa kalkın, hareket edin ve biraz yürümeye çalışın. Hafif spor ve egzersiz hemoroide iyi gelebilir. Vücut geliştirme yapanlar çok ağır kaldırdıklarında bu soruna sahip olabilirler yani aşırıya kaçmamak gerekir. Diyaframdan nefes almaya dikkat etmek her açıdan faydalıdır.
Büyük abdest yaparken kaslarınızı çok fazla sıkmadan oradaki damarların hasar görmesine neden olmamak için zorlamayın. Tuvalet sonrası hijyen de çok önemlidir. Özellikle tuvalet kağıtlarıyla yapılan temizlikte o bölge tahriş olmakta ve makat bölgesindeki damarlarda şişme artabilir.
Tuvalet kağıdını çok fazla bastırmadan kullanmalıdır. Sonrasında ıslak mendil hijyeni artırır. Elbette ıslak mendilin markasının iyi olmalı ve pH değeri de uygun olmalıdır. Islak mendilden sonra tekrar tuvalet kağıdı ile kurulama yapmak oldukça faydalıdır.
Basura İyi Gelen Gıdalar
- Lifli gıdalar
- Günde 1-1,5 litre su
- At kestanesi
- Keten tohumu (Kabızlık varsa)
- Şahtere otu
- Kabaklı sebze çorbası
- Karnıyarık otu tohumu
Krem olarak hangisini öneriyorsunuz?
Hocam merhaba bende 3 yıldan beri kabızlık problemine bağlı olarak hemoroid gelişti. Yazınızı okudum, emeğinize sağlık ancak aklıma takılan bazı konular var. Ben bu hastalığı beslenmeme dikkat ederek düzeltebilir miyim?
Merhaba Ahmet eğer basura ne iyi gelir ve basur nasıl geçer başlıklı yazımızı okuduysanız cevabımız şu öncelikle genel cerrahi uzmanına muayene olmanız gerekiyor. Eğer hemoroid çok ileri düzeyde değilse doktorunuz zaten beslenme önerileri ile bu rahatsızlığın düzelip düzelmeyeceğini size bildirecektir.
Merhaba Nilüfer hocam ben lazer ameliyat olmaya korkuyorum. Acaba çok acı veriyor mu? Basur için en iyi yöntem lazer ameliyat mı?
Merhaba Tülay korkmana gerek yok. Öncelikle basur problemi yaşıyorsan bir genel cerrahi uzmanı ile görüşmen ve ona muayene olman gerekiyor. O sana ameliyata uygun olup olmadığını, uygunsan risleri, avantaj ve dezavantajlarını anlatacaktır. Ona göre kararını verebilirsin.
Portakal basur mu yapıyor ben her gün 2 bardak içiyorum ve öyle bir sorunum yok.