Saç Dökülmesine Ne İyi Gelir? Kesin Çözüm!

Erkeklerde veya kadınlarda genetik faktörler, yetersiz beslenme ve stres çoğunlukla saç kaybı ile sonuçlanır. Alopesi olarak da bilinen saç dökülmesi, kafa derisinden veya vücudun saçın tipik olarak büyüdüğü diğer bölgelerinden kısmen veya tamamen saç kaybını ifade eder. Hem erkekleri hem de kadınları etkiler ve yavaş yavaş veya aniden ortaya çıkar. Peki saçlar neden dökülür, saç dökülmesine ne iyi gelir ve en sağlıklı saç dökülmesi tedavisi nedir? İşte sizin için araştırdıklarımız…

Saç dökülmesi her yaştan kadın ve erkeği etkilese de belirli demografik özelliklerde belirli saç dökülmesi türleri daha yaygındır. Elbette doğal saç büyüme döngüsünün bir parçası olarak bireylerin her gün bir miktar saç dökmesi normaldir. Ortalama olarak, insanların günde yaklaşık 50 ila 100 saç teli döktüğü tahmin edilmektedir. Bu dökülme normal aralıkta kabul edilir ve endişe kaynağı olmamalıdır.

Bununla birlikte, saç dökülmesinin kişiden kişiye değişebileceğini ve saç tipi, yoğunluğu ve uzunluğu gibi faktörlerin algılanan saç dökülmesi miktarını etkileyebileceğini unutmamak önemlidir. Ayrıca mevsimsel değişiklikler veya hormonal dalgalanmalar gibi belirli dönemler geçici olarak saç dökülmesi ile sonuçlanabilir. Normal kabul edilenin ötesinde aşırı miktarda saç dökülmesi fark ederseniz veya belirgin incelme veya kel alanlar gözlemlerseniz, bu belirli bir saç dökülmesi tipinin veya altta yatan bir sağlık durumunun işareti olabilir.

1) Saç Dökülmesine Ne İyi Gelir?

Saç dökülmesine kesin çözüm için öncelikle hangi tip saç dökülmesine sahip olduğunuzu anlamalısınız. Bunu kolayca anlamak için aşağıdaki saç dökülme tipleri rehberine göz atabilirsiniz.

Erkek veya Kadın Tipi Kellik: Bu, saç dökülmesinin en yaygın şeklidir ve erkeklerde daha yaygın olmasına rağmen hem erkekleri hem de kadınları etkileme eğilimindedir. Erkeklerde tipik olarak saç çizgisinin geri çekilmesi ve başın tepesinde incelme olarak kendini gösterirken, kadınlarda genellikle kafa derisi boyunca yaygın incelme görülür.

Alopesi Areata: Alopesi areata her yaştan ve her iki cinsiyetten bireyleri etkileyebilir. Genellikle çocukluk veya ergenlik döneminde başlar, ancak her yaşta gelişebilir. Durumun genetik bir bileşene sahip olduğuna inanılmaktadır ve aile öyküsünde alopesi areata veya diğer otoimmün rahatsızlıkları olan kişilerde ortaya çıkabilir.

Telogen Effluvium: Telogen effluvium her yaştan ve cinsiyetten bireyleri etkileyebilir. Genellikle fiziksel veya duygusal stres, hormonal değişiklikler, beslenme eksiklikleri veya bazı ilaçların yan etkisi olarak ortaya çıkar. Altta yatan neden ele alındığında genellikle geçicidir ve geri döndürülebilir.

Traksiyon Alopesi: Traksiyon alopesi, sıkı atkuyruğu, örgü veya uzatma gibi saçları çeken saç stilleriyle sık sık uğraşan kişilerde daha yaygındır. Çeşitli yaşlardan insanları etkileyebilir, ancak özellikle bu saç stillerini düzenli olarak kullanan kadınlarda daha yaygındır.

Hormonal Saç Dökülmesi: Hamilelik, doğum sonrası dönem, menopoz veya polikistik over sendromu (PCOS) gibi durumlar gibi saç dökülmesine katkıda bulunan hormonal dengesizlikler öncelikle kadınları etkileyebilir.

Belirli saç dökülmesi türleri belirli popülasyonlarda daha yaygın olsa da yaş, cinsiyet veya etnik kökene bakılmaksızın herkeste saç dökülmesi meydana gelebileceğini unutmamak önemlidir. Saç dökülmesi yaşıyorsanız veya saç sağlığınızla ilgili endişeleriniz varsa, doğru teşhis ve uygun tedavi seçenekleri için bir sağlık uzmanına veya dermatoloğa danışmanız önemlidir.

2) Saç Dökülmesine Neden Olan Hormonlar

Saç dökülmesinin çeşitli nedenleri olabilir ve uygun tedavi seçeneklerini belirlemek için altta yatan nedeni belirlemek önemlidir. Hem erkeklerde hem de kadınlarda çeşitli hormonlar saç dökülmesine katkıda bulunabilir. İşte ilgili önemli hormonlardan bazıları:

a) Dihidrotestosteron (DHT)

DHT, erkeklik hormonu testosteronun bir türevidir. Saç dökülmesine genetik yatkınlığı olan kişilerde, DHT saç köklerine bağlanabilir ve onları küçültebilir, bu da saç köklerinin kademeli olarak minyatürleşmesine ve ardından incelmesine ve sonunda saç büyümesinin durmasına yol açar. Bu süreç en yaygın olarak androgenetik alopesi veya erkek tipi kellik ile ilişkilidir.

b) Östrojen ve Progesteron

Temel olarak kadın seks hormonları olan östrojen ve progesteron seviyelerindeki dengesizlikler veya dalgalanmalar da saç dökülmesine katkıda bulunabilir. Bu hormonlardaki değişiklikler hamilelik, menopoz veya hormonal bozukluklar sırasında ortaya çıkabilir ve saçların incelmesine veya dökülmesine neden olabilir.

c) Tiroid Hormonları

Tiroid hormonları metabolizmanın, büyümenin ve gelişmenin düzenlenmesinde çok önemli bir rol oynar. Hem hipotiroidizm (düşük tiroid hormon seviyeleri) hem de hipertiroidizm (aşırı tiroid hormon seviyeleri) saç dökülmesine neden olabilir. Tiroid bozuklukları normal saç büyüme döngüsünü bozabilir ve saçın incelmesine veya saç dökülmesine neden olabilir.

d) Kortizol

Kortizol, böbreküstü bezleri tarafından üretilen bir stres hormonudur. Uzun süreli veya kronik stres, normal saç büyüme döngüsünü bozabilecek ve saç dökülmesine veya incelmesine katkıda bulunabilecek kortizol düzeylerinin artmasına neden olabilir.

e) İnsülin ve IGF-1:

İnsülin ve IGF-1, kan şekeri seviyelerinin ve hücre büyümesinin düzenlenmesinde rol oynar. Genellikle tip 2 diyabet veya metabolik sendrom gibi durumlarla ilişkilendirilen yüksek insülin seviyeleri veya insülin direnci, saç dökülmesine veya incelmesine katkıda bulunabilir.

Saç dökülmesinin hormonal mekanizmalarının, saç dökülmesinin türüne ve bireysel faktörlere bağlı olarak değişebileceğini not etmek önemlidir. Saç dökülmesi yaşıyorsanız veya hormonal dengesizliklerle ilgili endişeleriniz varsa, durumunuzu değerlendirebilecek, uygun testleri yapabilecek ve uygun rehberlik veya tedavi seçenekleri sunabilecek bir sağlık uzmanına veya dermatoloğa danışmanız önerilir.

3) Saç Kaybının Yaygın Sebepleri

Saç tellerinin aşırı dökülmesinde bazı hastalıklar, tedavileri ve ilaç kullanımı etkili olabilir. Örneğin şeker hastalığı da hücreleri tahrip ettiği için seyrekliği tetikleyebilecek kronik hastalıklardan biridir. Bunun dışında tiroit bezlerinin çalışmasında bazı sıkıntılar olması etkili faktörlerden biridir.

• Tiroit bezi çok fazla çalışıyorsa ya da olması gerektiğinden daha az çalışıyorsa vücutta gelişen bazı fizyolojik değişimler sonucunda yastığınızda günde 30’dan fazla tel görebilirsiniz.

Sağlıklı beslenerek vitamin ve mineralleri yeterince aldıkları halde bazı kişilerde seyrekleşme sorunu görebilirsiniz. Bütün çevresel şartlar olumlu olmasına rağmen kişinin böyle bir durum söz konusu ise kişide saç yolma hastalığı ya da tıp dilindeki adıyla kıl koparma hastalığı olabilir. O nedenle hemen kişi psikiyatri bölümüne yönlendirilmelidir.

• Kadınlar sürekli boyama işlemi ile kimyasal maddeler kullanmış olurlar ve farkında olmadan güzelleşmek ya da imaj değiştirmek uğruna saçlarını yıpratmış olurlar. Birçok kez şekillerini değiştirirler, bir ay sarıya boyatırlar, diğer ay başka bir renge çevirirler.

Yüksek oranda kimyasallara maruz kalma sonucunda yıpranmalar ve kırılmalar kaçınılmaz hale gelir. Bazı kadınlar da stil olarak çok sıkı bağlarlar. Bu durum da dökülmeye neden olabilir. Erkeklerde ise vücut geliştirme için kullanılan bazı takviyeler de seyrelmeye neden olabilir. Örneğin bazen testosteronu yüksek erkeklerde kellik olma ihtimalinin yüksek olduğunu düşünenler hiç de az oranda değildir. Peki ama bunun bilimsel bir kanıtı var mı?

• İlgili yapılan araştırmalara bakıldığında hormonlarla ilgili bir çalışmada, testosteron hormonu seviyeleri yüksek olan erkeklerde vertex de denilen koni şekline kellik olma olasılığının daha yüksek olduğu bulunmuştur.
• Birçok hastalığa neden olduğu gibi duygusal durum bozuklukları ya da stres bu durumu tetikleyebilir. Bu nedenle stresten kurtulmanın yolları başlıklı yazımızı okumanızı öneririz.
  Aşağıdaki tabloda saç dökülmesinin en çok görülen nedenleri özetlenmiştir.

Alopesiye neden olan en önemli faktörlerden biri de yukarıda ifade edildiği gibi yetersiz ve dengesiz beslenmedir. Yeterince mineral ve vitamin alınmadığında yıpranmalar ve dökülmeler artar. D vitamini eksikliği sonucunda seyrelmeler ile karşı karşıya kalabilirsiniz ve bu durum aynı zamanda demir eksikliği belirtileri arasında yer almaktadır.

4) Saç Dökülmesi Nasıl Geçer?

Saç dökülmesinin altında yatan nedeni ele almak önemli olsa da, sağlıklı saç büyümesini desteklemeye yardımcı olabilecek bazı genel ipuçlarını burada bulabilirsiniz:

a) Dengeli Beslenme

Saç sağlığını destekleyen besinler açısından zengin, dengeli bir diyet tükettiğinizden emin olun. A, C, E vitaminleri ve B-kompleks vitaminleri ile demir, çinko ve selenyum gibi mineralleri yüksek gıdaları dahil edin. Yağsız protein kaynakları, sağlıklı yağlar ve bol miktarda meyve ve sebze ekleyin.

b) Saç Derisi Bakımı

Saç derinizi düzenli olarak hafif bir şampuan ve saç kremi ile yıkayarak temiz ve sağlıklı tutun. Saç derisine zarar verebilecek veya kurutabilecek sert ürünler kullanmaktan kaçının. Yıkama sırasında hafif masaj, saç köklerine kan dolaşımını uyarabilir.

c) Aşırı Isıdan ve Şekil Vermekten Kaçının

Aşırı ısı saça zarar verip kırılmaya yol açabileceğinden düz maşa, saç maşası ve fön makinesi gibi ısıyla şekillendirme aletlerinin kullanımını sınırlayın. Isı ile şekillendirme araçlarını kullanırken, ısıya karşı koruyucu bir sprey kullanın ve bunları mümkün olan en düşük ısı ayarına getirin.

d) Nazik Saç Bakımı

Kırılmayı en aza indirmek için saçınıza nazikçe bakım yapın. Özellikle saç ıslakken aşırı fırçalamadan kaçının. Saçları açmak için geniş dişli bir tarak veya yumuşak kıllı bir fırça kullanın. Sıkı at kuyruğu veya örgüler gibi saçı sıkıca çeken saç modellerinden kaçının.

e) Stres Yönetimi

Kronik stres saç dökülmesine katkıda bulunabilir. Rahatlamanıza ve gevşemenize yardımcı olacak egzersiz, meditasyon, yoga veya hobiler gibi stresi azaltan faaliyetlerde bulunun. Yeterli uyku almak genel sağlık ve saç sağlığı için de önemlidir.

f) Sigara ve Aşırı Alkol Tüketiminden Uzak Durun

Sigara ve aşırı alkol tüketimi saç sağlığını olumsuz etkileyebilir. Sigarayı bırakmak ve alkol alımını azaltmak, saçınızın sağlığı da dahil olmak üzere genel sağlığın iyileştirilmesine katkıda bulunabilir.

g) Bir Sağlık Uzmanına Danışın

Önemli miktarda saç dökülmesi yaşıyorsanız veya saç sağlığınızla ilgili endişeleriniz varsa, bir sağlık uzmanına veya dermatoloğa danışmanız önerilir. Durumunuzu değerlendirebilir, altta yatan olası nedenleri belirleyebilir ve uygun tedaviler veya yaşam tarzı değişiklikleri önerebilirler.

Bireysel sonuçların değişebileceğini ve bazı saç dökülmesi biçimlerinin özel tıbbi tedaviler gerektirebileceğini unutmamak önemlidir. Özel durumunuza göre kişiselleştirilmiş rehberlik için profesyonel tavsiye almak her zaman en iyisidir.

5) Saç Dökülmesine İyi Gelen Vitaminler

Erkeklerde ya da kadınlarda saç dökülmesine karşı ne iyi gelir sorusunun ilk cevabı yeterince vitamin almaktır. Vitaminlerin saç dökülmesine iyi geldiğine dair kesin kanıt olmamakla birlikte bilimsel çalışmalar da yeterli değildir.

İyi gelen vitaminler demek ne kadar doğrudur bilinmez çünkü kaliteli beslenme kurallarına uygun beslenen kişi zaten sağlıklı besleniyor ve günlük alması gereken vitamin ve mineralleri yeterince alıyor demektir.

Vitaminleri ayırmak doğru olmaz ancak bazı vitaminler daha iyi besleyici özellikte olduğundan seyrekliği engelleyebilir.

a) A Vitamini

Eksikliği durumunda ciltte kuruluklar meydana gelmektedir ve bu durum dökülmeyi tetikleyebilir ya da durum için uygun bir ortam oluşturmuş olur.

• Günlük düzenli bir şekilde yıkama yıpranmayı ve kurumayı engelleyebilir ancak her gün yıkanılması soğuk algınlığı ya da sinüzit gibi hastalıklara neden olabileceği için çokta etkili bir yöntem olarak kabul edilmez. Ancak yıkama işlemleri kepek oluşumunu engellemesi açısından faydalıdır.

b) Biyotin

Bazen Vitamin H olarak da telaffuz edilen biyotin, esnekliği artıran ve saçları güçlendiren vitaminlerin başında gelir ve esmer pirinçte, bulgurda, bezelyede, mercimekte ve yulafta bulunur.

• Takviye kullanacaksanız bu vitaminin miktarlarına dikkat ederek seçim yapmalısınız.  Tıp Enstitüsü’ne göre 13-18 yaş arasında olanlar 25 mcg,  18 yaşından büyükler ise 30 mcg,  emziren anneler ise 35 mcg biyotine ihtiyaç duyarlar.

c) B Vitamini Grupları

Oldukça önemlidir, özellikle B6 vitamini dökülmeleri engelleyen bir vitamindir. Bazı sebzelerde ve yumurta sarısında bulunur,  aynı işleve sahip bir diğer vitamin ise C vitaminidir. Kollajen yapımında etkili olduğu için saç köklerini besler. Yine E ve D vitaminleri de sağlıklı kılların korunması açısından önemlidir.

• Özellikle d vitamini eksikliği durumunda seyrelme problemleri yaşandığı ile ilgili bilimsel araştırmalar söz konusu olduğundan d vitamini içeren besinlerin neler olduğu ve beslenme listesine nasıl ve ne şekilde eklendiğini bilmeniz önem arz ediyor.

Eskiler boşuna söylememiş erken yatıp erken kalkmak sağlık açısından çok iyidir, neden mi? Bu şekilde bir uyku düzenine sahip olmak kişinin düzenli bir uykusunun olduğunu gösterir ve düzenli uykudan elde edebileceğiniz en önemli kazançlardan birisi büyüme hormonunun salgılanması olacaktır. Büyüme hormonu ile çocuklar büyür ve gelişirler; yetişkinlerde ise artık boy uzaması olmadığına göre hücreleri yenilenmeye başlar.

6) Saç Dökülmesine İyi Gelen Besinler

Saç dökülmesine karşı ne iyi gelir sorusunun ikinci cevabı ise beslenme programında dökülme karşıtı besinlere yer vermektir. Bu besinler aşağıda liste halinde sunulmuştur.

Yumurta: A vitamini, B5, B6, B7, B12 vitaminleri ve D vitamini içermesi sebebiyle dökülen saçlar için birebir bulunmaz bir nimettir yumurta özellikle de sarısı.

Kabak çekirdeği: Kabak çekirdeğinde bulunan çinko kafa derisi kuruluğunu önleyeceği için saç dökülmesini hazırlayan ortamın oluşmasını engelleyebilir. Bunun için bir avuç yenebilir. Bu da günlük çinko ihtiyacının yüzde 20’si ile yüzde 30’una karşılık gelmektedir.

Balık: İçerdiği omega-3 yağ asitleri, D vitamini ve B3 vitamini saç sağlığı açısından kayda değer bir öneme sahiptir.

• Özellikle B grubu vitaminleri yukarıda da ifade edildiği gibi saç büyümesinin hızlandıran en önemli vitaminlerdir.
• Haftada 2 kez balık yenilmesi mümkün olmuyorsa doktora danışılması suretiyle balık yağı beslenme listesine eklenebilir.
• Balık ve et çeşitleri B12 içerir ve B12 vitamini eksikliği sonucunda dökülmeler görülebilir.

Süt: A vitamini,  pantotenik asit, biyotin, B12 ve D vitamini gibi yıpranmayı engelleyen ya da büyümeyi olumlu yönde etkileyen bu vitaminleri içeren süt ya da süt ürünleri için bu soruna iyi gelebilir ya da saçlar için gerekli vitaminleri sağlayacağı için kırılmaları engelleyebilir.

Brokoli: İçerdiği A vitamini, bazı B vitaminleri ve E vitamini açısından saçların dökülmesini engelleyen bir ortam oluşturabilir.

Yapılan bilimsel bir araştırmanın yayınlanan makalesine göre sağlıklı teller için yenmesi gereken yiyecekler ve saç dökülmesine iyi gelen en önemli içeriği şu şekilde sıralanmıştır. Bunlar;

1. Somon balığı-Omega 3
2. Yoğurt-Pantotenik asit
3. Ispanak- C vitamini
4. Guava yani tropikal bir meyva- C vitamini
5. Müsli ya da kuru meyveli çıtırdaklar- Çeşitli mineral, vitaminler ve posa
6. Hindi eti- Protein
7. Tatlı patates- Beta Karoten- A vitamini
8. Tarçın-Oksijen taşınmasına yardımcı maddeler
9. Yumurta- Protein- B vitamini- Biyotin-demir
10. İstiridye-Çinko

Yukarıda size bu probleme iyi gelebilecek bazı yiyeceklerden bahsetsek de bu yiyecekleri bol bol yediğinizde saçlarınız artık hiç dökülmeyecek anlamına kesinlikle gelmez.

• Stresten kaynaklı saç dökülmelerinde en etkili çözümlerden biri egzersiz yapmaktır. Çünkü spor stresle baş edebilmek için en iyi yollardan biridir.
• Spor sadece bedeninize değil, aynı zamanda ruhsal gücünüzü de geliştirir.

Zaten bunları yaptığınızda yeterli karbonhidratı, yeterli proteini, yeterli sağlıklı yağı, yeterli vitamini, yeterli minerali ve yeterli suyu alıyorsunuz demektir. İşte bu nedenle önemli olan takip ettiğiniz beslenme programının sağlıklı olup olmaması meselesidir.

Saç Bakım Yağları

Bazen sağlıklı ve dengeli bir beslenme şekline sahip olsanız da dökülme problemi ile karşı karşıya kalabilirsiniz maalesef. Bu durumda kuruyan derisi nedeniyle saçınıza iyi bir şekilde bakamadığınız yorumu yapılabilir.

Kepek oluşumunda da aynısı söz konusudur. Bu tür problemleri önlemek amacıyla birçok kişi saç bakım yağları kullanmaktadır.

Bakım yağları kullanılmadan önce mutlaka uygulanma biçimleri ve kullanılması gereken miktarlarını çok iyi anlamak gerekir ve mutlaka uzmanına danışmak gerekir.

Fazla kullanırsanız saç derisinde yanmalar ya da tahrişler olabilir. Bu nedenle doktorunuza danışmadan kullanmak sakıncalı olabilir. Bu konuda çok dikkatli olmak lazımdır.

Susam yağı: Kurumuş telleri ve kafa derisini nemlendirir. Vitamin ve mineralleri sayesinde yıpranmış kıl taneciklerinin onarılmasını sağlar.

• Çin tıbbına göre siyah susamın anti aging yani yaşlandırmayı geciktirici en etkili yiyeceklerden biri olduğuna inanılır.
• Susamın içinde kalsiyum, magnezyum, demir, çinko, B1 vitamini, bazı amino asitleri, lif ve selenyum içerir ve sağlıklı kıl kökleri için oldukça faydalıdır.
• Yağı haricen de uygulanabilir. Zira bir çok bakım yağının içeriğinde susam yağı kullanılmaktadır.

Çam terebentin yağı: Dökülmeyi durdurduğu düşünülen bakım yağlarından biri de çam terebentin yağıdır. Kullanım şekli markadan markaya değişebilir. Bu nedenle kutunun üzerinde nasıl kullanılacağına dair açıklama olanları tercih edebilirsiniz.

• Boş kullanmak yerine 700 mililitrelik şampuana 5 ya da 6 damla dökülmesi yeterli olabilir. Gerekenden fazla kullanmak derinizi tahriş edebilir. Miktara çok dikkat etmelisiniz. Uzmana danışmadan kullanmak doğru değildir.

Son olarak da saç dökülmesine karşı şampuan var mı gibi sorular gönderen ziyaretçilerimize bir şampuan adı vermek istemiyoruz ancak içeriği tamamen bitkisel ürünleri kullanmakta fayda var.

• Sarımsak, susam yağı, çam terebentin,  ısırgan, E vitamini ve at kuyruğu gibi bitkisel içerikli şampuanlar daha faydalıdır.

Bonus Bilgi: Bu yazıyı hazırlayan kişi olarak ben doktor önerisi ile kullandığım bir takviyeden bahsetmek istiyorum.

Nutraxin Plus: Hair & Nail adlı besin takviyesinden 3 kutu aldım.

• Her 3 kapsülünün içinde 450 mg üzüm çekirdeği, 300 mg at kuyruğu, 300 mg ısırgan, 150 gram MSM, 150 mg L-sistein, 30 mg vitamin B5, 10 mg vitamin B6, 15 mg çinko, 2 mg bakır ve 1000 mcg biyotin var.

Ben günde 3 tane değil, geceleri yatmadan 1 kapsül kullandım. Dökülme problemlerim azaldı. Sizin de böyle bir saç dökülmesi probleminiz varsa doktorunuza danışarak takviye seçeneğini düşünebilirsiniz.