B12 vitamin eksikliği bir çok hastalığa davetiye çıkarıyor. Korkulu rüyalar gördüğünüz oluyorsa, zayıflamaya başladıysanız, sinirliyseniz, kendinizi yorgun hissediyorsanız ve ağzınızda sürekli yaralar çıkıyorsa vitamin B açısından yeterli beslenmiyor olabilirsiniz.
Merkezi sinir sisteminin sağlıklı çalışmasını sağlayan ve kandaki alyuvarları oluşturan B12 vitaminin eksikliği sonucunda yaşam kalitesi olumsuz etkileniyor.
B12 eksikliği belirtileri kişiden kişiye değişebileceği için bu belirtilerin iyi bilinmesi hastaneye başvurma ve önlem alma süresini kısaltacaktır.
Bu rehberde B12 vitamini neden düşer, ortaya çıkma nedenlerini nelerdir, eksikliği olanlar ne yemeli ve hap olarak alınması kesin çözüm müdür sorularını sizin için yanıtlıyoruz.
B12 Vitamin Eksikliği
Vitamin B12; DNA yapımında ve alyuvarların yani kırmızı kan hücrelerinin üretiminde rol alan çok önemli bir vitamindir. İnsan vücudu kendiliğinden üretemediği için dışarıdan alınmalıdır.
B12 vitamini içeren yiyecekler genellikle hayvansal kökenlidir. Genellikle yetersiz et tüketimi ile ilişkilendirilebilir.
Günlük Ne Kadar Almalıyım?
Kişinin yaşı ve hamile olup olmaması gibi durumlar günlük alınması gereken miktarı etkiler. Vitamin B 12 eksikliği oluşmaması için bu miktarlara dikkat edilmesi büyük önem taşıyor.
Yaşa göre gün içinde ihtiyaç duyulan B 12 vitamini miktarları (mcg) aşağıdaki gibidir.
- 0-6 ay: 0.40
- 7-12 ay: 0.50
- 1-3 yaş: 0.90
- 4-8 yaş: 1.20
- 9-13 yaş:1.80
- 14-18 yaş: 2.60
- 18 yaş üstü: 2.40
B12 Vitamini Eksikliği Nedenleri
B12 vitamini eksikliği belirtileri
B12 içeren yiyecekler yetersiz alındığında sağlıklı beslenme kuralları uygulanmadığı için beslenme bozukluklarından söz edilebilir. Bu durum B 12 eksikliğine neden olabilir.
Hayvansal gıdalardan kırmızı et, yumurta ve süt ürünleri yeterince tüketilmediği durumda da ortaya çıkar.
Sağlıklı biri için haftada en azından bir kez balık, 2 haftada bir karaciğer, günlük yumurta, süt, peynir ve yoğurt tüketilmesi ile bu sorunun önüne geçilebilir.
Beslenme bozuklukları dışında etkili olan bir çok faktör vardır:
✓ Atrofik Gastrit: Mide mukozasındaki epitel hücrelerin ve salgı bezlerinin kaybına neden olan kronik iltihaplanma durumu.
✓ 50 yaş: Kişinin 50 yaşından sonra B 12 vitamini emilimi zorlaşmaktadır.
✓ Vejetaryen Olanlar: Et ve et ürünlerini yeterince ya da hiç almadıkları için B12 yetersizliği yaşamaları doğaldır. Takviye kullanıp kullanmama durumları için mutlaka doktora danışılmalıdır.
✓ Böbrek Yetmezliği Anemisi: B 12 vitamini emilimini zorlaştırır. Hem B 12 eksikliğine neden olabilir hem de ciddi bir sağlık problemidir.
- Kronik böbrek yetmezliğinden kalp ve beyin olumsuz etkilenebilir. Bu nedenle böbrek hastalarında tam kan sayımının yapılması büyük önem taşımaktadır.
✓ Bağışıklık Sistemi Bozuklukları: Zehirli guatr hastalığına neden olan graves hastalığı ve çoğunlukla kadınlarda görülen ve belirtileri yüksek ateş, deri döküntüleri ve eklem ağrıları olan lupus hastalığı gibi durumlarda vitamin eksiklikleri ortaya çıkabilir.
✓ Sindirim Sistemi Hastalıkları: Bağırsak parazitleri, çölyak ve gastrointestinal kanal boyunca gelişebilen iltihabi bir hastalık olan crohn hastalığı gibi durumlarda da görülebilir.
✓ İlaç Kullanımı: Özellikle bazı mide ilaçlarının uzun süreli kullanımları B 12 vitamini eksikliği ile sonuçlanabilir. Bu bağlamda doktor kontrolü olmadan ilaç kullanmanın ne kadar yanlış olduğu unutulmamalıdır.
✓ Alkol Kullanımı: Sindirim sistemini de olumsuz etkileyen aşırı alkol kullanımında B 12 emilimini zorlaştırmaktadır.
B12 Vitamin Eksikliği Belirtileri
B12 vitamini eksikliği yaşayanlarda aynı zamanda kansızlık problemi de görülebilir.
✓ Kansızlıktan korunmanızı sağlayacak ip uçları için kan yapan besinler başlıklı yazımıza bakabilirsiniz.
✓ Aynı zamanda demir eksikliği de görülebilir.
✓ Demir ihtiyacınızı karşılamak için demir eksikliğine iyi gelen bitkiler başlıklı yazımıza bakmanızı öneririz.
B12 Vitamini Eksikliğinin Belirtileri
En yaygın belirtileri şunlardır:
- Zayıflık
- Halsizlik ve aşırı yorgunluk
- Ağız yaraları ya da ülserleri
- İştahsızlık
- Nefes darlığı ve kalp çarpıntısı
- Kabızlık
- İshal
- Bağırsak gazları
- Kaslarda oluşan güçsüzlüğe ve zayıflığa bağlı olarak yürüme problemleri
- Uyuşma ya da hissizlik
- Boğaz ağrısı ve kırmızı dil rengi
- Asabiyet ve sinirlilik durumları
- Soluk sarı bir cilt ve ten rengi
- Görme kaybı
- Saç dökülmesi
- Davranışlardaki değişimler
- Korkulu rüyalar
- Halüsinasyon görme
- Uyku problemleri
- Hafıza problemleri ve unutkanlık
- Kolay strese girme ve depresyon gibi durumlar
Bunları Biliyor Musunuz?
✓ Bir çok uzmana ve bilimsel araştırmaya göre B12 vitamini eksikliği depresyon yapar.
✓ Yapılan araştırmalarda B12 vitamini eksikliği ve panik atak arasında anlamlı bir ilişki olduğu gözlenmiştir. Yüksek endişe ve depresyon gibi durumlarda B vitamini hapı kullanılınca iyileşme görülüyorsa sebep budur.
✓ B12 vitamin hapı antidepresan özelliği gösterebilir.
✓ B12 eksikliği saç döker mi? Cevap: Evet
✓ Yeterli miktarda alınmazsa saç dökülmesine ve saç beyazlaşmasına neden olabilir.
B12 Vitamin Eksikliği Tedavisi
B12 içeren besinler ile beslenmek faydalı olabilir.
✓ Midye: Günde 20 gram midye ile ihtiyaç karşılanabilir.
✓ Ciğer: Günde 10 gram ciğer günlük ihtiyaca eşdeğerdir.
✓ Balık: 50 gram her hangi bir balık çeşidi günlük B12 vitaminin 2 – 3 katını karşılar.
✓ Et çeşitleri: Kırmızı et, dana eti, kuzu eti, tavuk eti, hindi eti
✓ Süt ve süt ürünleri: Peynir, yoğurt, kefir ve süt önemli B12 kaynaklarıdır. Tofu ise daha yüksek oranda içerir.
✓ Yumurta: Günde 2 yumurta tüketmek günlük ihtiyacın % 10’unu karşılar.
✓ Sağlıklı bir birey günde 2 kibrit kutusu peynir, 2 yumurta, 1 bardak süt, 1 kase yoğurt ile B12 ihtiyacını karşılayabilir.
✓ Günde 50 gram et yemek bile vitamin B 12 ihtiyacının önemli bir miktarını giderir.
✓ Sık yaşandığı ve yaygın olduğu için D vitamini eksikliği konusunda gereken özen gösterilmelidir.
B12 vitamini eksikliğinin neden olduğu hastalıklar varsa yani gastrit, kansızlık vs gibi hastalıklar varsa doktor önerisine göre vitamin hapları kullanılabilir. Bunun için “En iyi vitamin takviyesi hangisidir?” başlıklı yazımıza bakabilirsiniz.
