Trigliserid Yüksekliği Nasıl Düşürülür?

Bu yazıda trigliserid yüksekliği Canan Karatay tarafından nasıl yorumlanıyor, onun çözüm önerileri nelerdir, trigliserid nasıl düşürülür ve kanda aşırı yükselmesi zararlı olan bu yağ türü neden yükselir ve evde kolayca uygulanabilecek 1 günlük trigliserid diyeti nasıl uygulanır sorularını açıklıyoruz.

Kandaki bu yağ türünün yükselmesi, metabolik sendromun da belirtileri arasında yer alır. O nedenle kan tahlili yapıldığında ilgili değerlerin normal sınırlar arasında olması büyük önem taşımaktadır.

Trigliserid yüksekliği ile ilişkili olan metabolik sendrom ise; yüksek tansiyon, bel çevresinin kalınlığı, kan yağlarındaki nitel ve nicel değişimler, kan şekeri yüksekliği gibi durumlar ile tanımlanabilir. Ayrıca hiperürisemi, karaciğer yağlanması, reflü ve iyi huylu kolesterol olarak bilinen HDL düşüklüğü de metabolik sendrom belirtileri arasındadır.

Metabolik sendrom; kalp hastalığı, diyabet ve inme riskini artırdığı için kan şekeri düzeyi ve kandaki zararlı yağların düzeyi araştırılmak üzere dahiliye uzmanına muayene olunmalıdır. Gerekli ise tahlil yaptırmanız istenecektir.

Trigliserid Yüksekliği Nedir, Neden Yükselir?

Önce ne olduğunu açıkladıktan sonra Trigliserid nasıl düşürülür? Canan Karatay nasıl yorumluyor? Trigliserid diyeti nasıldır? sorularını cevaplıyoruz. Birçok kişide sinsice ilerleyen, aniden ortaya çıkabilecek oldukça olumsuz durumlara neden olabilen yüksekliğinin belirtilerini anlamak zor olduğu için düzenli kontroller hayati bir öneme sahiptir.

Trigliserid nedir sorusunun cevabı, “Kanda bulunan ve belirli bir değerin üzerine çıktığında zararlı olabilecek bir yağ türüdür.” olarak verilebilir. İnsan vücudu bu yağ türlerini enerji için kullanır. Sağlıklı bir yaşam için onlara ihtiyaç duyulsa da trigliserid yüksekliği kalp hastalıkları riskini artırabilir.

Yemek yedikten sonra vücudunuz ihtiyaç duyulmayan kalorileri bu zararlı yağ türüne çevirir ve daha sonra enerji için kullanmak üzere yağ hücrelerinde depo eder. Yemek aralarında enerji ihtiyacı için bazı hormonlar depo edilen bu yağ türlerini serbest bırakırlar. Aşırı yemek yenilmesi durumunda ise kandaki trigliserid seviyesi yükselir.

Kandaki yüksekliği ise kalp krizi riskini artırır. O nedenle bu yağ türlerinin düzeyi kalp sağlığı için önemli bir göstergedir. Kandaki değeri normal sınırların üzerinde yani 199 mg üzerinde ise trigliserid yüksekliği ya da tıp dilindeki adıyla “Hipertrigliseridemi” söz konusudur. Peki sağlıklı bir bireyde normal sınırları nedir?

Trigliserid Normal Değerleri

Sağlıklı ve yetişkin bir insanın kandaki normal değeri 150 mg altındadır. Ancak tehlike sınırı 200 mg üzeridir. Yani 200 mg altı normal olarak kabul edilse de 150-200 mg arasında dikkatli olmak gerekir. Kan testi ile kan şekeri, HDL ve LDL kolesterol değerleri de belirlenebilir.

• Normal sınırlar:  150 mg altı
• Uyarı sınırları: 150 mg -199 mg arası
• Yüksek: 200 mg -499 mg arası
• Aşırı Yüksek: 500 mg üzeri

Yetişkinlerde 150 mg altındaki değerleri normal kabul edilirken, daha genç ve ergenlik döneminde olanlar için 200 mg altı normal değer olarak kabul edilebilir. Peki ama yüksekliği nasıl ve hangi sebeplere bağlı olarak ortaya çıkar?

Trigliserid Yüksekliği Nedenleri

Yeme bozuklukları en önemli faktörlerden biridir. Örneğin sağlıklı beslenme önerileri ile bağdaşmayan bir beslenme programı uygulanması ya da gelişigüzel bir beslenme tarzı kandaki trigliserid seviyesini yükseltir.

Canan Karatay’a göre özellikle yüksek şeker ve karbonhidrat içeren yiyeceklerin tüketilmesi ve hazır meyve suları ile şekerli gazlı içeceklerin aşırı tüketimi kandaki zararlı yağ miktarını artırır. Bu tür yiyecekleri aşırı tüketen kişilerde aynı zamanda obezite ve şişmanlık problemlerine daha sık rastlanır.

Trigliserid yüksekliğinin yaygın nedenleri şunları içerir:

• Obezite veya aşırı kilo
• Aşırı ekmek veya hamur işi tüketimi
• Öğün atlama veya düzensiz öğünler
• Kontrol altında olmayan diyabet hastalığı
• Aşırı alkol kullanımı
• Diyabet veya gizli şeker
• Hipotiroidizm veya tiroid bezini az çalışması
• Böbrek hastalıkları
• İnsülin direnci
• Fazla kalori alımı
• Hareketsizlik
• Metabolik sendrom
• Genetik faktörler (Nadiren)
• İlaç kullanımı (Steroidler, sivilce, tansiyon ve hormon ilaçları, östrojen, doğum kontrol hapları gibi)
• Sigara kullanımı

Ancak kandaki zararlı yağların oluşmasındaki en önemli faktörler beslenme düzenidir. Nadiren de olsa genetik faktörlere bağlı olarak da ortaya çıkabilir. İlerleyen durumda sağlıksız beslenmeye devam edildikçe ise karaciğer yağlanması bile olabilir.

Trigliseridi Yükselten Yiyecekler

Bilinenin aksine yağlı yiyecekler değil de şeker ve karbonhidrat içeren yiyecekler yüksekliğin temel nedenidir. Örneğin, yüksek oranda basit şeker içeren yiyecekler ile pirinç, patates, nişasta, hamur işleri, çikolata, kola, aşırı şekerli tatlı meyveler özellikle akşam yenildiğinde kandaki zararlı yağ değerlerinin yükselmesine neden olur. Alkolün ise her çeşidi bu yağ türlerini artırır. Trigliseridi yükselten yiyecekler aşağıda listelenmiştir:

• Basit şeker
• Gevrekler, mısır ve pirinç patlakları
• Paketli yiyecekler; bisküvi, kraker, kek, çikolata
• Hamur işleri; Ekmek, pasta, börek, makarna
• Bal, reçel ve meyve tatlıları,
• Hurma, kuru erik, kuru kayısı, kuru üzüm, kuru incir  gibi tatlı meyveler

Trigliserid Yüksekliği Belirtileri

Değerlerin 500 mg üzerinde olması damar sertliği ve beyin damarlarının tıkanmasına bağlı olarak felç ve inme riski ile ilişkilidir. Yüksekliği genellikle belirti vermez çünkü sessiz ve sinsi seyreder. Bu yüzden hasta bir şikayet ile doktora başvurmaz. Eğer yükseklik genetik faktörlerden kaynaklanıyorsa; cilt altında ve göz kapaklarında yağ birikintileri söz konusudur. Trigliserid yüksekliği belirti vermese de bazı durumlardan tahmin etmek mümkündür.

• Yüksek bel çevresi genişliği
• Aşırı şişman
• Hareketsiz
• Ailede şeker hastası olup olmama durumu
• Tansiyon yani yüksek kan basıncı

Trigliserid Nasıl Düşürülür? Canan Karatay Cevaplıyor

Bu bölümde alacağınız basit önlemlerle trigliserid nasıl düşürülür öğreneceksiniz. Yüksekliğin nedenleri bilindiğinde uygulanacak tedavi yöntemi de daha etkili olacaktır. O nedenle doktor öncelikle yüksekliğin nedenleri tespit eder. Bunun için doğru bilgi vermeniz doğru yöntem için çok önemlidir.

Şeker yüksekliği, tiroid bezinin az çalışması ve böbrek hastalıkları gibi faktörlere bağlı olarak gelişen trigliserid yüksekliği tedavisinde önce bu hastalıkların tedavisi sağlanmalıdır. Bazı ilaçların kullanıma bağlı bir durumsa -örneğin tansiyon ya da sivilce ilaçları kullanılması- onun için doktor ayrı bir tedavi yöntemi uygulayabilir.

Trigliserid Yüksekliği Tedavisi

Yeme bozukluklarına bağlı olarak gelişen yükseklik durumlarında ise alacağınız basit önlemler ile normal sınırlara çekebilir.

İdeal kilonuza ulaşın: Onu düşürmek için sağlıklı beslenme kuralları dikkate alınarak hazırlanmış bir beslenme programı uygulamanız gerekiyor. Bunun için öncelikle diyetisyene gitmeniz faydalı olacaktır. Sağlıklı beslenme ile aşırı kilonuz varsa onu vermeniz de mümkün olacaktır.

Aşırı kilolardan kurtulun: Normal seviyeden daha fazla kilonuz varsa kilo vermeniz için uygulayacağınız yöntemler de seviyeyi normale getirebilir. Bunun için “kolay zayıflama yöntemleri” başlıklı yazımıza bakabilirsiniz.

Spor yapın: Trigliserid değerlerini düşürmek için en etkili egzersiz yürüyüş ve yüzmedir. İmkanlar doğrultusunda fitness, vücut geliştirme ve ip atlama ile seviyeyi normale çekebilirsiniz.

Karbonhidratları sınırlandırın: En önemli neden aşırı miktarda zararlı karbonhidrat içeren besinler yenilmesidir. Hazır meyve suları, kola ve diğer şekerli içecekleri tüketmeyin. Çayı şekersiz içim. Basit şekerlerden uzak durun.

• Hamur işlerini sınırlandırın ya da tamamen kesin. Beyaz ekmek yerine tam buğday ya da çok tahıllı ekmekleri tercih edin ancak günde 3 dilimi geçmemesine dikkat edin.
• Zeytinyağı, balık, yumurta, süt ve süt ürünleri, sebzeler ve yeşillikler içeren bir beslenme düşürme tedavisi için etkili olacaktır.

Öğün atlamayın: Öğün atlama bir sonraki öğünde daha çok yemenize neden olabileceği gibi hormonlar bu uzun süre açlık durumunda trigliseridleri serbest bırakır. Bu da seviyenin yükselmesine neden olur. O nedenle sağlıklı beslenmenin gereklerini yerine getirin.

İlaç kullanımı: Buna ancak doktor karar verebilir. Seviye 500 mg üstünde olduğunda ilaç tedavisi reçete edilebilir.

Besin takviyesi kullanımı: Ginseng, ginkgo biloba ve omega 3 gibi bitkisel takviyeleri doktor önerisine bağlı olarak kullanabilirsiniz.

1 Günlük Örnek Trigliserid Diyeti

Trigliserid diyeti beslenme programında karbonhidratlar sınırlandırılır, protein ve sebzeler ağırlıklı bir plan uygulanır. Trans yağlardan kesinlikle uzak durulur. Örnek listenin ayrıntılarını aşağıda verdim. Öğün sayısı 1 ara öğünle birlikte 4 olur. Tatlı ve hamur işi yasak maalesef.

Kahvaltı: 1 bardak yeşil çay, 2 dilim tam buğday ekmeği, 5 adet tuz oranı azaltılmış zeytin, 2 yemek kaşığı lor peyniri, 1 adet suda pişmiş yumurta, 1 tatlı kaşığı çörek otu tohumu, 5 adet biber, 1 adet domates, 1 tutam maydanoz ve 1 adet salatalık

Öğle: 1 tabak sebze çorbası ya da 1 porsiyon sebze yemeği, 50 gram suda pişmiş kırmızı et ya da hindi eti, 1 çay bardağı yoğurt, çorbada ya da yemekte mutlaka 1 adet soğan olsun.

Ara Öğün: 4 adet ceviz, 2 orta boy közde patlıcan ve 1 tatlı kaşığı doğal sızma zeytinyağı

Akşam Yemeği: 1 tabak pırasa yemeği, 4 yemek kaşığı haşlanmış ıspanak, 100 gram istavrit, 1 tutam maydanoz, 1 adet multivitamin takviyesi

Bu yazıda trigliserid nedir, diyeti nasıl yapılır, yüksekliği nasıl oluşur ve Canan Karatay’a göre trigliserid nasıl düşürülür gibi soruların cevaplarını öğrendiniz. Ayrıca önlem almak için trigliserid yüksekliğinin nedenleri hakkında artık daha bilgilisiniz ve kandaki zararlı yağ değerlerinin nasıl azaltılabileceğini biliyorsunuz. Aklınıza takılan soruları bize sormaktan çekinmeyin.