Vegan Nedir ve Beslenme Tarzı Nasıl Olur?

Vegan beslenme tarzı ile ilgili merak edilenleri bu yazıda bir araya getirdim. Hiç et yememek nasıl bir duygu çok merak ediyordum. Ancak ne olduğunu anlamak ve biraz olsun onlara empati kurmak amacıyla 1 hafta boyunca yumurta et süt  ayran peynir ve tereyağı tüketmedim. Bu süre benim için detoks gibi geldi ancak kendimi de yenilenmiş hissettim. Veganlar ne yerler, nasıl beslenirler, hangi yiyecekleri yemezler sizin için araştırdım.

Onlar vejetaryen beslenmenin en katı şeklini uygulayan ve hiç bir hayvansal gıda tüketmeyen kişilerdir. Bu şekilde  beslenmeye de veganizm ya da vegan beslenme denir. Öyle ki kırmızı et, balık, tavuk eti ya da hindi eti gibi yiyecekleri tüketmedikleri gibi bal, süt ürünleri ve yumurta gibi hayvanlardan elde edilen yiyecekleri de tüketmezler.

Yazımıza başlamadan önce vegan ve vejetaryen arasındaki fark nedir sorusuna cevap verelim. Çünkü bir çok kişi bu iki kavramı birbirine karıştırıyor ve aynı olduğunu düşünüyor.

Vejetaryen kavramı hayvansal gıdaları sınırlandıran bir beslenme düzenine sahip kişiler için kullanılır. Buna karşın vegan hiç bir hayvansal ürünü tüketmeyen, hayvanların öldürülmesine karşı olan ve hayvanlardan elde edilen kürk, koltuk derisi ve süt gibi hiç ürünleri de kullanmayan bir yaşam biçimini benimseyen kimsedir.

Vegan Nedir, Nasıl Beslenir?

Aşağıdaki bölümde vegan ne demek, vejetaryen nedir, beslenme tarzı nasıl olur, ne yer ve ne yemezler, onlar için yemekler ve tarifler üzerinde durulacaktır. Ayrıca vegan ayakkabı ne demek gibi merak edilen tüm sorular cevaplanacaktır.

Nedir?

Kelime hayvansal ürünlerin tüketimini bütünüyle reddeden ve hayvanların öldürülmesine karşı olan anlamına gelmekte olup ilk olarak bununla ilgili bir dernek başkanı Danold Watson tarafından 1944 yılında kullanıldı. Hayvanların öldürülmesine neden olan her şeyi reddeden bir yaşam biçimini savunan kimse olarak tanımlanabilir.

Kelime duyulduğunda akla hemen yemek gelmektedir. Ancak yılan derisi kemer, vizon kürk manto ve bir hayvanın derisi kullanılarak yapılan ayakkabı da onların uzak durdukları ürünlerdir. Zira bu tür ürünler için ne kadar hayvanın ya da canlının öldürüldüğünü bilirler.

Dünyada her dakikada 1 deve, 3 bin ördek,  150 bin deniz canlısı, 70 bin tavuk ve sayısız hayvan öldürülüyor gerçeğine dayanarak buna tümüyle karşı çıkan bir anlayışa sahiptirler.

Vejetaryen Nedir?

Vejetaryen, sadece hayvansal ürünlerin tüketimini sınırlandıran kimsedir. Üç tür vejetaryen vardır. Bunlar aşağıya listelenmiştir.

  • Ovo vejetaryenler: Bitkisel gıdalara ilaveten hayvansal gıdalardan sadece yumurta yerler. Et yemezler.
  • Lakto vejetaryenler: Bitkisel besinler ile hayvansal kökenli gıdalardan sadece süt ve süt ürünlerini tüketirler. Et tüketmezler.
  • Lakto-ovo vejetaryenler: Bitkisel gıdalara ek olarak yumurta, süt ve süt ürünlerini tüketebilirler. Et ile beslenmezler.

Böylece iki kavram arasındaki fark daha net bir şekilde ifade edilmiş oldu. Şimdi beslenme tarzları hakkında bilgi verelim.

Beslenme Tarzı Nasıldır?

Hiç bir hayvansal gıda yemezler. Kalsiyum kaynağı süt ve süt ürünleri tüketmezler. Ayrıca proteinin bir efsane olduğuna inanırlar. Kuru fasulyenin et kadar protein içerdiği gerçeğini dayanak kabul edebilirler. Bu yaşam biçiminde yeşillikler, sebzeler, tahıllar, baklagiller, meyveler ve kuru yemişler ön plandadır.

 

Bu gönderiyi Instagram’da gör

 

Vegan Fitness & Nutrition Ⓥ (@veganbodybuilding)’in paylaştığı bir gönderi ()

Ne Yer?

  • Pırasa, ıspanak, kereviz, lahana, brokoli, kabak, domates, patlıcan ve hıyar gibi sebzeler
  • Marul, tere, kıvırcık, Akdeniz salatası ve maydanoz gibi yeşillikler
  • Kuru incir, kuru kayısı, kuru erik, fındık, fıstık, badem, ceviz, kaju fıstığı, ay çekirdeği ve kabak çekirdeği gibi kuru yemişler
  • Erik, üzüm, elma, portakal, mandalina, armut, muz, çilek, kiraz, kavun ve karpuz gibi meyveler
  • Bezelye, kuru fasulye, barbunya, kinoa, chia, bulgur, pirinç, makarna, tam buğday ekmeği gibi tahıl ve baklagiller grubu
  • Süt ve süt ürünleri yerine badem, pirinç, soya ve hindistan cevizinden elde edilen sütler
  • Bal yerine pekmez
  • Tereyağı yerine zeytinyağı
  • Peynir yerine tofu ve sebzeler
  • Et ve et ürünleri yerine sebzeler ve protein oranı yüksek baklagiller tüketirler.

Ne Yemezler?

  • Süt ve süt ürünleri
  • Yumurta
  • Bal
  • Tavuk eti
  • Kırmızı et
  • Balık
  • Hindi eti
  • Tereyağı
  • Ayran
  • Yoğurt

Özet olarak hiç bir hayvansal yiyeceği yemedikleri gibi, hayvanlardan elde edilen ayakkabıları giymezler, çantaları kullanmazlar, gerçek kürklere karşıdırlar.

Neden Yaşam Biçimi

Üç nedenle hayvansal ürünlerin tüketimine karşılar.

  • Etik Nedenler: Her canlının yaşama hakkına sahip olduğuna ve hayvanların öldürülmesinin etik olmadığına inanırlar. Bu nedenle ne hayvansal yiyecekleri yerler, ne de onlardan elde edilen ürünleri kullanırlar.
  • Sağlık Nedenleri: Yapılan çalışmalarda bir çok hastalığa iyi geldiği bulunduğu için bu tarz bir yaşam biçimini seçerler. Vegan beslenme tarzı kanser ve kalp krizi riskini azalttığı (1) ve tip 2 diyabeti engellediği (2) için bu şekilde beslenirler.
  • Çevresel Nedenler: Hayvanların kesilmesi sırasında çevrenin kirlendiğine inandıkları için bu yaşam biçimini seçerler.

Vegan Diyeti Nasıl Uygulanır?

Bu bölümde size örnek bir diyet listesi sunulacaktır. Ancak bu diyeti doktorunuza danışmadan uygulamayınız. Tüm diyet listelerinin doktora danışarak kullanılması hayati derecede önemlidir.

 

Bu gönderiyi Instagram’da gör

 

Vegan Fitness & Nutrition Ⓥ (@veganbodybuilding)’in paylaştığı bir gönderi ()

  • Sabah: 2 dilim tam buğday ekmeği, 1 domates, 1 salatalık, 50 gram tofu, 1 fincan yeşil çay, 10 adet zeytin
  • Ara Öğün: 1 bardak badem sütü
  • Öğle Yemeği: 1 kase sebze çorbası, 4 kaşık bulgur pilavı, sınırsız zeytinyağlı salata
  • Ara Öğün: 1 tatlı kaşığı Hindistan cevizi yağı ve 1 tatlı kaşığı pekmez
  • Akşam Yemeği: 1 tabak kuru fasulye, 1 dilim tam buğday ekmeği, sınırsız salata
  • Yatmadan 3 saat önce: 10 adet çiğ badem ve 1 bardak soya sütü

Vegan Ayakkabı Ve Giyim Tarzı

 

Bu gönderiyi Instagram’da gör

 

ALTERCORE (@altercore)’in paylaştığı bir gönderi ()


Beslenmede hayvansal ürünlerden uzak durulan bu yaşayış biçimine göre hayvanlardan elde edilen ayakkabılar ve her türlü giyim malzemesi sentetik ya da bitkisel kökenli olmalıdır. Bu kapsamda aşağıdaki malzemelerden yapılan giysiler tercih edilmez.

  • Yün, tiftik, deve tüyü, kuş tüyü, angora ve merinos : Yasak
  • Pamuk, polyester, bambu, tensel, jüt ve viskoz: Serbest

Bir çok kişi sağlıklı olduğunu düşündüğü için deri olmasını istese de bu yaşam biçiminde deri ayakkabı tercih edilmez.

  • Ayakkabı da deri: Yasak
  • Sentetik deri, vegan deri, poliüretan, pvc, suedette: Serbest

Vegan Vücut Geliştirme ve Fitness

Hiç demeyin öyle et yemeden kas yapılmaz diye. Çünkü hiç bir hayvansal ürün kullanmadığı halde çok başarılı olmuş vücut geliştirmeciler de var. Kas yapmak için et yemek şart değil, bir kere daha düşünün. İşte kanıtı:

 

Bu gönderiyi Instagram’da gör

 

Vegan Fitness & Nutrition Ⓥ (@veganbodybuilding)’in paylaştığı bir gönderi ()

  • Vegan tarzı vücut geliştirme sporunda egzersizler farklılık göstermiyor  ancak beslenme şekli ve protein kaynakları değişiyor. Süt, yumurta, kırmızı et ve balık gibi en önemli kaliteli zengin amino asit kaynakları yenmiyor.

Kuru fasulye, nohut, mercimek, bulgur, bakla, barbunya ve fasulye gibi yiyecekler bitkisel olduğu için tercih edilebilir. Fındık, fıstık, badem, leblebi ve ceviz ise oldukça iyi protein kaynakları. Avokado ve zeytin çok az da olsa protein içerir. Ancak onlar daha çok mineral ve vitamin için yenir. İşte kas yapmak için hiç hayvansal gıda içermeyen süper bir örnek menü:

 

Bu gönderiyi Instagram’da gör

 

Vegan Fitness & Nutrition Ⓥ (@veganbodybuilding)’in paylaştığı bir gönderi ()


Vegan tarzı bir beslenme düzeni benimseyen biri için vegan diyeti yemek listesi örneği nasıldır sorusunun cevabını da bu bölümde öğrendiniz. Ayrıca bu ilginç yaşam tarzını benimseyen kişilerin vücut geliştirme konusunda nasıl bir yol izlediklerini, ne giyindiklerini ve ayakkabı tercihlerinin nasıl olduğunu da öğrenmiş oldunuz.

1 Yorum

  1. blank Ceylan Nisan 30, 2020

Ne düşündüğünüz bizim için çok önemli!