Anabolik Steroid Kullanımı ve Zararları

Anabolik steroid kullanımı, iyi bir vücuda sahip olmak isteyen sporcu gençler arasında gittikçe yaygınlaşıyor. Ancak steroid türü sentetik ürünler, kısa dönem ve uzun dönem olmak üzere çok ciddi yan etkilere sebebiyet veriyorlar. Ne yazık ki steroidlerin zararları tartışmaların da ötesinde bilimsel araştırmalarla kanıtlanmış durumda.

Biliyoruz ki işi ticarete dökenler, spora yeni başlayanlara, bazı tedavilerde de bu ilaçların bizzat hekimler tarafından verildiğini söyleyecekler. Ancak size düşen bu tuzağa düşmemek ve anabolik steroid kullanımının zararları ve yan etkileri hakkında daha bilinçli olmaktır. Unutmayın ki sağlık olmadıktan sonra kaslı bir vücuda sahip olmanın hiç bir anlamı yoktur.

Bu yazıyı okuduktan sonra sizi veya bir yakınınızı tuzağa düşürmek isteyenlere karşı söyleyebilecek bir çok argümanınız olacak. Kullanmayı düşünüyorsanız, doğru ve sağlıklı olanı seçerek bu istekten vazgeçeceksiniz ve biliyoruz ki bunu bir daha aklınıza getirmeyeceksiniz.

Anabolik Steroid Nedir?

Anabolik steroidler, insan yapımı ve testosteron taklidi ürünlerdir. Yani sentetik androjen özelliği gösterirler. Androjenler ise özellikle ergenlik döneminde kızlarla erkekler arasındaki farklılıkların ortaya çıkmasında önemli role sahiptir. Ancak bu rol, vücut tarafından üretilen doğal hormonlar için geçerlidir.

Vücut tarafından doğal olarak üretilen androjen hormonlar, testosteron, dehidroepiandrosteron ve dihidrotestosteron hormonlarıdır. Kadınlarda ve erkeklerde farklı düzeyde olup genellikle böbrek üstü bezlerinden salgılanır.

Kalp sağlığı, kemik yoğunluğu, kas ve yağ dokusu ile ilişkili olan androjenler, doğal ve normal seviyelerde olduğu sürece faydalıdır. Ancak dışarıdan alındığında yani sentetik türevleri kullanıldığında zararları son derece fazladır. İşte bu özellikte olan sentetik maddelere, tıbbi kaynaklarda anabolik-androjenik steroid denilmektedir.

Anabolik Steroid Ne İçin Kullanılır?

Erkeklerde testosteron eksikliği, anemi, erkeklik fonksiyonlarında güçsüzlük ve istek azalması gibi tıbbi durumlarda doktor tarafından reçete edilebilirler. Kadınlarda ise bazı göğüs tümörlerinin tedavisinde kullanılabilmektedir. Ancak tıbbi tedavide kullanılan miktarlar sadece doktorun belirleyeceği sürede küçük miktarlar ile sınırlıdır.

İlk kez horoz ibiklerini geliştirmesi ile keşfedilen anabolik steroid kullanımı maalesef sporcuların ilgisini çekiyor. Gittikçe yaygınlaşan bir şekilde doping veya kas büyümesi için de yasal olmayan bir şekilde kullanılmaya başlanıyor. Sporcular arasında kullanımında, özellikle fiziksel performansı artırmak, kasları geliştirmek ve dış görünüşü değiştirmek amaçlanıyor.

Sporcular tarafından, genellikle kas içine enjekte edilir ya da oral yoldan kullanılır. Bazıları krem ​​veya jel olarak cilde uygulanabilir özelliktedir. Ancak bu kötüye kullanıma girer ve insan sağlığı için son derece zararlıdır.

✓ Sporcular tarafından alınan dozlar, tıbbi tedavi için doktorlar tarafından önerilen dozlardan 10 ile 100 kat kadar daha fazla olabilir.

Gecikmiş ergenlik ve AIDS hastalığıyla ilgili güçsüzlük tedavisinde sporcu kürlerine göre, daha az ve kontrollü bir kullanım söz konusudur. Ayrıca tedavinin belirli bir süresi vardır ve anabolik steroid kürleri gibi uzun süreli değildir.

Anabolik Steroidlerin Zararları

Ünlü vücut geliştiricilerini örnek alan bazı gençler, daha büyük kasların daha iyi olduğunu düşünürler. Bunu düşünmek için de haklı sebepleri olabilir. Ancak testosteron hormonu gibi steroid kökenli maddeleri bilinçsiz bir şekilde kullanmak sağlığı hiçe saymak anlamına gelir.

Profesyonel olmayan veya herhangi bir yarışmaya katılmayacak olan sporcularda kas kütlesinin artırılması için bu eğilim de gittikçe artmaktadır. Ancak bilimsel çalışmaların çoğunda, profesyonel sporcuların bile anabolik steroidlerin zararları hakkında yeterince bilgi sahibi olmadıkları sonucuna ulaşılmıştır. Bu durumun zaman zaman olumsuz durumlara yol açabileceği ise gün gibi ortadadır.

Literatürde vücuttaki bir çok sistemi etkileyecek yan etkilerden söz edilmektedir. Örneğin 2015 yılındaki bir araştırma, anabolik steroidlerin zararlarını kardiyovasküler sistem, hepatik, endokrin, davranış bozuklukları ve dermatolojik boyutlarıyla ele almıştır. Sadece bu bile, steroid kürlerinin yan etkilerinin ne kadar çok olduğunu gözler önüne sermektedir.

Kardiyovasküler Sistemi Olumsuz Etkiler

İlk olumsuz etkisi hipertansiyona neden olmasıdır. Yüksek tansiyonun, damar tıkanıklığından koroner kalp hastalıklarına kadar geniş bir yelpazede etkileri olabilir.

✓ Aşırı steroid kullanımı yüksek tansiyon ve felç ile ilişkilendirilebilir. Bunlar dışında bir çok kaynakta trombozis, eritrositozis, diyastolik doluşta ve lipoprotein profilinde bozulmalar gibi etkilerinden söz edilmektedir.

2015 yılında yayınlanan bir makale, anabolik androjenik steroidlerin (AAS) uzun süreli ve kötüye kullanımının, kardiyovasküler sistem üzerinde ölümcül bile olabilecek sonuçlara neden olabileceğini ortaya koymuştur.

Çalışmada bu olumsuz sonuçlar, ani kardiyak ölüm, miyokarda enfarktüsü, değişmiş serum lipoproteinleri ve kardiyak hipertrofi olarak sıralanmıştır.

Karaciğer Enzimlerini Yükseltebilir

Tıbbi tedavide kullanım haftalarla sınırlıdır. Ancak vücut geliştiriciler için bu süre neredeyse ömür boyudur. Böylece bu durumdan sadece kalp ve damarlar değil karaciğer de olumsuz etkilenir.

2008 yılına ait bir çalışma, steroidlerin kötüye kullanımının, karaciğer fonksiyon testlerinde bozulmalar, karaciğerde kan dolu keseler ve tümör oluşumu riski artırabileceğini değerlendirmiştir.

Ne yazık ki literatürdeki bir çok çalışma, tıbbi kullanım dışındaki uygulamaların karaciğer hasarına neden olduğunu tartışmaya yer vermeyecek şekilde ortaya koymuştur. Hatta 2018 yılındaki bir çalışma, anabolik steroidlerin karaciğer üzerindeki etkilerini analiz etmiştir.

Hormonları Olumsuz Etkiler

Uzun süreli ya da yanlış kullanımı, endokrin sistemi ile üreme sistemine hasar verebilir. Hormonlarla ilgili olan değişimler erkeklerde saç dökülmesi, jinekomasti, akne, doğurganlık bozukluğu, üretkenlikte verimliliğin azalması, testiküler atrofi ve infertilite şeklinde ortaya çıkabilir.

Kadınlarda yanlış kullanım sonucunda ise kıllanma, yumurtalık fonksiyonlarında bozulmalar, adet düzensizlikleri ve kemik yoğunluğunda azalmaya sebep olur.

Davranış Bozukluklarına Neden Olabilir

AAS kullanımının davranış bozukluklarına neden olduğu bir çok bilimsel çalışmanın ortak konusu olmuş ve neredeyse bu konuda konsensüse varılmıştır. Davranışlar üzerindeki en yaygın yan etkiler;

• Sebepsiz kıskançlık
• Yüksek sinirlilik
• Manik ve hipomanik reaksiyon
• Agresyon
• Yıkıcı Dürtüler
• Kendini yıkıcı dürtüler
• Depresyon

Birçok kullanıcı kendileri hakkında iyi hissediyorum raporu olmasına rağmen steroid kullanmaları ruh halinde aşırı şiddete yol açabilir manik-benzeri semptomlara ve öfke patlamasına da yol açabilmektedirler.

Araştırmacılar aynı zamanda kullanıcıların paranoyak kıskançlık, aşırı sinirlilik, sanrılar ve yenilmezlik duygularından kaynaklanan bozulmuş duygu durumlarının olabileceğini gözlemlemişlerdir.

Bağımlılık Yapabilir

Anabolik steroidler bağımlılığa yol açabilir. Ancak zararları ve bağımlılık yaptığı bilinse de bu ilaçların fiziksel sorunlara ve sosyal ilişkiler üzerindeki olumsuz etkilerine karşın steroidlerin kötüye kullanımı devam etmektedir.

Tipik steroid bağımlılıları uyuşturucu maddeler gibi zaman ve para kaybına neden olmanın ötesinde geriye çevrilmesi mümkün olmayan sağlık sorunlarına ve ölümlere neden olabilmektedir

Steroidler genellikle sürekli kullanmak yerine hem istenmeyen yan etkileri önlemek için ve hem de vücudun hormonal sistemini iyileştirmek için periyodik olarak aralıklı bir şekilde alınır.

İster sürekli alınsın ister aralıklı kullanılsın birisi kısa sürede, diğeri ise daha uzun sürede zararlı etkilerini gösterir. Sürekli steroid kullanımı erkeklerde testosteron üretimini durdurmanın yanı sıra vücudun ilaçlara olan yanıt süresinin ya da toleransının azaltmasına neden olabilir.

SONUÇ: Anlaşıldığı üzere, AAS uygulamaları, birçok sağlık sorunlarına neden olabilir.

Erkeklerde, kalp sorunları, kanser dahil karaciğer hastalığı, böbrek hasarı, saldırgan davranışlar, akne, testislerin büyümesi ve yüksek tansiyon ortaya çıkabilir.  Ayrıca jinekomasti sorununa da neden olabilir.

Kadınlar ise ses derinleşmesi, kalınlaşması, kılların artması, sakal büyümesi ve yüksek tansiyon görülebilir. O nedenle anabolik steroid kullanımını tıbbi amaçlar dışında kullanmak hem yasal değildir hem de sağlığı kaybetmek anlamına gelir.